नवी दिल्ली -तब्बल 862 कोटी रुपये खर्चून बांधलेल्या नवीन संसद भवनाचे काम पूर्ण झाले आहे. 10 डिसेंबर 2020 रोजी पंतप्रधानांनी त्याची पायाभरणी केली. 15 जानेवारी 2021 रोजी नवीन संसद भवनाचे बांधकाम सुरू झाले. ही इमारत गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये पूर्ण होणार होती. सेंट्रल व्हिस्टा प्रकल्पांतर्गत बांधलेली ही इमारत पंतप्रधानांचा ड्रीम प्रोजेक्ट आहे. ते 28 महिन्यांत बांधले गेले.
4 मजली इमारत, भूकंपाचा देखील परिणाम होणार नाही
संसदेची जुनी इमारत ४७ हजार ५०० चौरस मीटरमध्ये, तर नवीन इमारत ६४ हजार ५०० चौरस मीटरमध्ये बांधण्यात आली आहे. म्हणजेच नवीन इमारत जुन्या इमारतीपेक्षा 17 हजार चौरस मीटर मोठी आहे. नवीन संसद भवन चार मजली आहे. त्याला 3 दरवाजे आहेत, त्यांना ज्ञान द्वार, शक्ती द्वार आणि कर्म द्वार अशी नावे आहेत. खासदार आणि व्हीआयपींसाठी स्वतंत्र प्रवेश आहे. त्यावर भूकंपाचा परिणाम होणार नाही. त्याची रचना एचसीपी डिझाइन, प्लॅनिंग आणि मॅनेजमेंट प्रायव्हेट लिमिटेडने तयार केली आहे. त्याचे शिल्पकार बिमल पटेल आहेत.
नवीन संसदेचे वैशिष्ट्य
- सध्या लोकसभेची आसनक्षमता ५९० आहे. नवीन लोकसभेत 888 जागा आहेत आणि अभ्यागतांच्या गॅलरीत 336 पेक्षा जास्त लोक बसू शकतात.
- सध्या राज्यसभेची आसनक्षमता 280 आहे. नवीन राज्यसभेत 384 जागा आहेत आणि अभ्यागत गॅलरीत 336 पेक्षा जास्त लोक बसू शकतील.
- लोकसभेत एवढी जागा असेल की दोन्ही सभागृहांच्या संयुक्त अधिवेशनादरम्यान लोकसभेतच १२७२ हून अधिक खासदार एकत्र बसू शकतील.
- संसदेच्या प्रत्येक महत्त्वाच्या कामासाठी स्वतंत्र कार्यालये आहेत. अधिकारी व कर्मचाऱ्यांसाठी हायटेक कार्यालयीन सुविधाही उपलब्ध आहेत.
- कॅफे आणि जेवणाचे क्षेत्र देखील हायटेक आहे. समितीच्या बैठकीच्या विविध दालनांमध्ये हायटेक उपकरणे बसविण्यात आली आहेत.
- कॉमन रूम, लेडीज लाउंज आणि व्हीआयपी लाउंज देखील आहेत.
नवीन इमारत का बांधली
सध्याचे संसद भवन 96 वर्षांपूर्वी 1927 मध्ये बांधण्यात आले होते. मार्च 2020 मध्ये, सरकारने संसदेत सांगितले की जुनी इमारत जास्त वापरण्यात आली होती आणि ती खराब होत आहे. यासोबतच लोकसभेच्या नव्या परिसीमनानंतर वाढणाऱ्या खासदारांना बसण्यासाठी जुन्या इमारतीत पुरेशी जागा नाही. यासाठी नवीन इमारत बांधण्यात येत आहे.
जानेवारी 2021 मध्ये सुरू झाले होते बांधकाम
15 जानेवारी 2021 रोजी नवीन त्रिकोणी आकाराच्या संसद भवनाचे बांधकाम सुरू झाले. ही इमारत गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये पूर्ण होणार होती. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 10 डिसेंबर 2020 रोजी नवीन संसद भवनाची पायाभरणी केली. तेव्हा ते म्हणाले होते की, जेव्हा भारत आपल्या स्वातंत्र्याची 75 वर्षे साजरी करेल तेव्हा संसदेच्या नवीन इमारतीपेक्षा सुंदर काहीही असू शकत नाही.