पुणे- केंद्र सरकार कि राज्य सरकार ? जबाबदार कोण याच्याशी घेणेदेणे नाही, पण महागाईच्या भस्मासुराने आता गोरगरिबांना गिळायला सुरुवात केली आहे. वाढत्या महागाईने लोकांचे जगणे कठीण झाले आहे. ज्या महागाईने कॉंग्रेसचे सरकार कोसळले होते ,त्यापेक्षा कितीतरी पटीने आता या भस्मासुराने आ वासला आहे. दुर्दैवाने अण्णा हजारे कोणी होत नाही आणि त्यांना साथ देणारा केजरीवाल देखील कोणी पुढे येत नाही. आता पूर्वीसारखे राहिले मात्र नाही सत्तेवर आल्यावर इंधनाचे दर नाही सांगता आले तरी त्यावरील कर किती राहील याबाबतचे करार आता यापुढे जनतेने राजकीय पक्षांशी करवूनच घेतले पाहिजे अशी स्थिती आहे.
खाद्यान्न, इंधन आणि विजेच्या किमतीत वाढ झाल्यामुळे घाऊक महागाई सलग 13व्या महिन्यात दुहेरी अंकात नोंदवण्यात आली. घाऊक किंमत निर्देशांक आधारित (WPI) महागाई दर एप्रिलमध्ये 15.08% वर पोहोचला. डिसेंबर 1998 नंतर घाऊक महागाई दर प्रथमच 15% च्या वर पोहोचला आहे.
या आधी महागाई दर मार्च 2022 मध्ये 14.55% होता, तर फेब्रुवारीमध्ये 13.11% होता. एप्रिल 2021 पासून घाऊक महागाईचा दर दुहेरी अंकात राहिला आहे. तज्ज्ञांच्या मते अन्न आणि इंधनाच्या वाढत्या किमतींमुळे महागाई वाढत आहे.
महागाईचा विक्रम
महिना | महागाई दर |
एप्रिल | 10.74% |
मे | 13.11% |
जून | 12.07% |
जुलै | 11.16% |
ऑगस्ट | 11.64% |
सप्टेंबर | 10.66% |
ऑक्टोबर | 13.83% |
नोव्हेंबर | 14.87% |
डिसेंबर | 14.27% |
जानेवारी | 13,68% |
फेब्रुवारी | 13.11% |
मार्च | 14.55% |
एप्रिल | 15.08% |
इंधन आणि ऊर्जेमुळे महागाईत वाढ
एप्रिल महिन्यात खाद्यपदार्थांचा महागाई दर 8.35% होता, जो मार्च 2022 मध्ये 8.06% होता. मार्च 2022 मध्ये इंधन आणि उर्जा क्षेत्रातील महागाई दर 34.52% वरून 38.66% वर पोहोचला आहे. एप्रिल 2022 मध्ये उत्पादित उत्पादनातील महागाई दर 10.85% होता, जो मार्च 2022 मध्ये 10.71% होता.
किरकोळ महागाई 8 वर्षांच्या उच्चांकावर
याआधी खाद्यपदार्थांपासून तेलाच्या वाढत्या किमतींमुळे किरकोळ महागाईने 8 वर्षांचा उच्चांक गाठला आहे. सरकारी आकडेवारीनुसार, ग्राहक किंमत निर्देशांक (CPI) आधारित किरकोळ महागाई एप्रिलमध्ये 7.79% पर्यंत वाढली आहे. मे 2014 मध्ये महागाई 8.32% होती.
महागाई कशी मोजली जाते?
भारतात दोन प्रकारची महागाई आहे. एक म्हणजे रिटेल, म्हणजेच किरकोळ आणि दुसरी घाऊक महागाई. किरकोळ चलनवाढीचा दर सामान्य ग्राहकांनीवर आधारित असतो. त्याला ग्राहक किंमत निर्देशांक (CPI) असेही म्हणतात. तर, घाऊक किंमत निर्देशांक (WPI) हा घाऊक बाजारातील एक व्यापारी दुसर्या व्यापाऱ्याकडून आकारलेल्या किमतीावर अवलंबून असतो. या किमती मोठ्या प्रमाणात केलेल्या सौद्यांशी जोडलेल्या आहेत.
दोन्ही प्रकारची महागाई मोजण्यासाठी वेगवेगळ्या वस्तूंचा समावेश केला जातो. उदाहरणार्थ, घाऊक महागाईत उत्पादित उत्पादनांचा वाटा 63.75%, खाद्यान्न सारख्या प्राथमिक वस्तूंचा 20.02% आणि इंधन आणि उर्जा 14.23% आहे. त्याच वेळी, किरकोळ महागाईमध्ये अन्न आणि उत्पादनांचा वाटा 45.86%, गृहनिर्माण 10.07%, कपडे 6.53% आणि इंधनासह इतर वस्तूंचाही वाटा आहे.