मान्यवरांची हजेरी : परराज्यातील प्रकाशकांचाही सहभाग
छत्रपती शिवाजी महाराज साहित्य नगरी (दिल्ली) : अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनातील तर्कतीर्थ लक्ष्मणशास्त्री जोशी ग्रंथनगरीमध्ये पुस्तक प्रकाशन संस्थांना विविध राजकीय नेते आणि मान्यवरांनी लावलेली हजेरी हा औत्सुक्याचा विषय ठरला. दिल्लीत स्थायिक झालेल्या मराठी जनांनी मराठी साहित्याच्या ओढीने पुस्तक दालनांना भेट देत पुस्तक खरेदीचा आनंद घेतला. तरुणाईची संख्याही लक्षवेधी होती.
प्रथमच अभिजात मराठीचे बिरूद घेऊन सुरू असलेल्या 98व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनानिमित्त राजधानी दिल्लीत 100 हून अधिक प्रकाशन संस्थांनी सहभाग दर्शविला आहे. त्यानिमित्ताने विधान परिषदेच्या उपसभापती डॉ. निलम गोऱ्हे, खासदार सुप्रिया सुळे, आमदार विश्वजीत कदम यांच्यासह ज्येष्ठ पत्रकार राजदीप सरदेसाई त्यांच्या पत्नी-सुप्रसिद्ध लेखिका सागरिका घोष, डॉ. डी. वाय. पाटील विद्यापीठाचे कुलपती डॉ. पी. डी. पाटील, मसापचे अध्यक्ष प्रा. मिलिंद जोशी, डॉ. सतीश देसाई, साहित्य महामंडळाच्या अध्यक्ष प्रा. उषा तांबे, कार्यवाह डॉ. उज्ज्वला मेहेंदळे आदी मान्यवरांनी सदिच्छा भेट दिली.
डॉ. नीलम गोऱ्हे यांच्या लिखित पुस्तकांचे स्वतंत्र दालनही येथे पहावयास मिळाले. महाराष्ट्रासह, कर्नाटक, तेलंगणा राज्यातील प्रकाशन संस्थांनी दर्जेदार पुस्तकांसह सहभाग घेतला आहे.
बालभारती, मसाप तेलंगणा राज्य, वऱ्हाडी बोली-वऱ्हाड संस्था, अकोला (रावसाहेब काळे), महाराष्ट्र अंनिस, जयको पब्लीशिंग हाऊस, इंडस सोर्स बुक्स, पुस्तक वाणी, ऑडिओ बुक्स पुणे, श्री नरसिंह पंत वाङ्मय प्रकाशन व प्रसार मंडळ आदी दालनांत साहित्य प्रेमींनी लावलेली हजेरी लक्षणीय आहे. संदेश भंडारे यांचे ‌’तमाशा आणि वारी‌’ हे चित्रांचे दालन हा चित्र वाचनाचा प्रकारही रसिकांच्या पसंतीस पडला.
साहित्य संमेलनाच्या पहिल्याच दिवसापासून वाचकांनी भरभरून प्रतिसाद दिल्याने उत्तम विक्री झाल्याचे प्रकाशकांनी आवर्जून सांगितले. साहित्य संमेलनासाठी आवर्जून उपस्थित राहिलेले महाराष्ट्रातील विविध साहित्य रसिक तसेच दिल्ली येथे स्थायिक झालेल्या मराठी भाषिकांनी संमेलनातील विविध उपक्रमांसाह ग्रंथनगरीतील प्रकाशकांच्या स्टॉल्सला उत्साहाने भेट दिली.

दिल्लीतील ९८वे अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन : डॉ. नीलम गोऱ्हे यांच्या हस्ते कवी कट्ट्याचे उद्घाटन

दिल्ली दि. २२ फेब्रुवारी २०२५ : दिल्ली येथे सुरू असलेल्या ९८व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या दुसऱ्या दिवशी (२३ फेब्रुवारी २०२५) महात्मा ज्योतिराव फुले सभामंडपात “कवी कट्ट्याचे” उद्घाटन महाराष्ट्र विधान परिषदेच्या उपसभापती डॉ. नीलम गोऱ्हे यांच्या हस्ते संपन्न झाले. यावेळी डॉ. गोऱ्हे यांनी कवी कट्ट्याचा वर्षांचा प्रवास उलगडून दाखवला आणि मराठी साहित्याच्या संवर्धनासाठी अशा उपक्रमांचे महत्त्व अधोरेखित केले.

कार्यक्रमाचे समन्वयक राजन लाखे व गोपाळ कांबळे यांनी समन्वयाची जबाबदारी पार पाडली. प्रारंभी राजन लाखे यांच्या प्रास्ताविकाने कार्यक्रमाची सुरुवात झाली. याप्रसंगी मराठी भाषा संचालनालयाचे संचालक डॉ. शामकांत देवरे, महाराष्ट्र साहित्य परिषदेचे कार्यवाहक ॲड. प्रमोद अदरकर, महाराष्ट्र साहित्य परिषदेचे कोषाध्यक्ष विनोद कुलकर्णी, मराठी साहित्य संमेलनाचे माजी अध्यक्ष रवींद्र शोभणे उपस्थित होते. यावेळी सर्व मान्यवरांनी आपले मनोगत व्यक्त केले आणि मराठी साहित्याच्या वाढीसाठी कवी कट्ट्याच्या उपक्रमाचे कौतुक केले.

उपसभापती डॉ. नीलम गोऱ्हे यांनी आपल्या भाषणात कवी कट्ट्याचा वर्षांचा प्रवास, मराठी भाषा, साहित्य, आणि मराठीला अभिजात दर्जा मिळण्याच्या संघर्षाचा उल्लेख केला. त्या म्हणाल्या, “कवी कट्ट्याच्या वाढत्या लोकप्रियतेमुळे दरवर्षी मंडपाचा आकार वाढवत न्यावा लागतो, ही अत्यंत आनंदाची बाब आहे.”

त्यांनी महिला आणि साहित्य यांचा परस्पर संबंध, तसेच साहित्यिकांना भेडसावणाऱ्या अडचणींवरही प्रकाश टाकला. त्यांनी ज्येष्ठ कवी विंदा करंदीकर यांचे उदाहरण देत साहित्यसेवेसाठी कुटुंबीयांनी दिलेल्या पाठिंब्याचे महत्त्व अधोरेखित केले.

साहित्यिक चळवळींना बळ देण्याचा संकल्प

महिलांचे साहित्य संमेलन आणि बालकवी संमेलन आयोजित करणे, सर्व कवींना एकत्र आणणारे अखिल भारतीय कवी संमेलन भरवणे, विद्यापीठांच्या धर्तीवर साहित्य विश्वात माजी कवी-सदस्य (Alumni) संकल्पना राबवणे असे म्हणत डॉ. गोऱ्हे यांनी कवी कट्ट्याच्या पुढील वाटचालीसाठी हे महत्त्वपूर्ण प्रस्ताव मांडले.

कवितेच्या माध्यमातून सामाजिक जाणिवा

डॉ. गोऱ्हे यांनी त्यांच्या काही कविता सादर करताना लोकशाही, सामाजिक जाणीव आणि सत्यासोबत राहण्याचे महत्त्व अधोरेखित केले.

ग्रंथदालनास भेट आणि समारोप

उद्घाटन समारंभानंतर डॉ. गोऱ्हे यांनी साहित्य संमेलनात लावलेल्या पुस्तक प्रदर्शनाला भेट देऊन प्रकाशक, लेखक आणि वाचकांशी संवाद साधला.

साहित्य संमेलनातील परिसंवादाचा सूर

दिल्ली दि.22:  प्रेम, संवाद, सहवास आणि सहनशीलतेमुळे संसार सुरळीत होतोय असा सूर अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनातत आयोजित ‘मनमोकळा संवाद – मराठीचा अमराठी  संसार’ या परिसंवादातून निघाला.
अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या दुसऱ्या दिवशी  “मनमोकळा संवाद – मराठीचा अमराठी संसार” या विषयावरील परिसंवादात माजी सनदी अधिकारी डॉ. ज्ञानेश्वर मुळे आणि डॉ. साधना शंकर, रेखा रायकर आणि मनोज कुमार , ज्येष्ठ पत्रकार राजदीप सरदेसाई आणि सागरिका घोष, गायिका उद्योजक डॉ. मंजिरी वैद्य आणि प्रसन्न अय्यर या मान्यवरांनी सहभाग घेतला. विशेष पाहुणे म्हणून भारती विद्यापीठाचे कार्यवाह  आमदार डॉ. विश्वजीत कदम उपस्थित होते. या परिसंवादाचे संयोजन अस्मिता पांडे आणि बाळ कुलकर्णी यांनी केले होते.

परिसंवादादरम्यान मराठी-अमराठी संसारातील संवाद, संस्कृतीतील भिन्नता, कौटुंबिक नातेसंबंधांवरील परिणाम आणि मुलांच्या भाषिक जडणघडणीसंदर्भातील मुद्द्यांवर चर्चा झाली. भाषेमुळे एकमेकांशी संवाद होत असतो त्यामुळे अधिक व्याकरणात न पडता अधिकाधिक लोकांनी संवाद आपल्या आपल्या मातृभाषेत साधला पाहिजे असे एक मत या परिसंवादात व्यक्त झाले.

परिसंवादात सहभागी झालेल्या सर्वच मान्यवरांनी वैवाहिक जीवनातील भाषिक गमतीजमती उलगडल्या, तर डॉ. ज्ञानेश्वर मुळे यांनी विविध भाषांमधील संवादाने समजुतीला कसा हातभार लावला याची माहिती दिली. मनोज कुमार यांनी आपणास मराठी पूर्णपणे समजत असून मराठी सिनेमा आणि नाटकाचे चाहते असल्याचे त्यांनी सांगितले. सागरिका घोष मराठीतले काही शब्द हिंदीत वेगळा अर्थ निघतो मूळ अर्थ कळल्यावर आलेले हसू रोखता आले नाही असा अनुभव सांगितला. डॉ. साधना शंकर सासुबाईंसोबत भाषेतून आणि भावनेतून झालेला संवाद एकमेकांसाठी पुरेसा होता. मराठी येत नसल्यामुळे सासुबाई मनसोक्त व्यक्त व्हायच्या, ही आठवण त्यांनी ताजी केली. डॉ. मंजिरी वैद्य तमिळ कुटुंबात गेल्यावर पाल या शब्दाला दूध असे म्हटल्याने निर्माण झालेल्या गमतीचा अनुभव त्यांनी सर्वांसमोर मांडला. सासरचे कुटुंब मोठे सर्वांनी सांभाळून घेतल्याचे रेखा रायकर यांनी सांगितले .
परिसंवादाच्या शेवटी भाषिक विविधता हा अडथळा न ठरता समृद्धीचे साधन ठरू शकतो, असा सकारात्मक सूर उमटला.

मराठी पाऊल पडते पुढे या चर्चासत्रातील सूर

नवी दिल्ली दि २२: मराठी तरुणांनी आपल्या आवडीच्या क्षेत्रात समर्पित भावनेने काम केल्यास निश्चित यश मिळते, असा सूर अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या दुसऱ्या दिवशीच्या पहिल्या सत्रातील मराठी पाऊल पडते पुढे या चर्चासत्रात उमटला.

नवी दिल्ली येथे आयोजित अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या दुसऱ्या दिवसातील पहिल्या सत्रात “मराठी पाऊल पडते पुढे” या डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर व्यासपीठावर आयोजित चर्चासत्रात बीव्हीजी समूहाचे हणमंतराव गायकवाड, ज्येष्ठ उद्योजक रवी पंडित, ज्येष्ठ पत्रकार पराग करंदीकर व वृत्त निवेदक प्रसन्ना जोशी सहभागी झाले होते.

श्री हणमंतराव गायकवाड म्हणाले, मराठी संस्कृती दहीहंडीसारखी असावी, एकमेकांना हातभार लावून पुढे नेणारी असावी. प्रत्येकाने आपल्या आयुष्यात आपल्याला काय काम करायचे आहे ते ठरविणे महत्त्वाचे आहे. प्रत्येकाची आनंदाची व्याख्या वेगवेगळी आहे, आपल्याला ज्या क्षेत्रात आनंद मिळतो तो मिळवावा असे सांगतानाच मला रोजगार, आरोग्य व शेतकरी बांधवांसाठी काम करण्यात आनंद आहे. असे काम करा असा सल्लाही त्यांनी दिला.

मराठी तरुणांनी आपले आवडते क्षेत्र निवडावे व त्या क्षेत्रात झोकून देऊन काम करावे, असे सांगून श्री गायकवाड म्हणाले, आपल्या देशाच्या प्रगतीसाठी देशातील शेतकऱ्यांची प्रगती अत्यंत महत्त्वाची आहे. गावातच सर्व सुविधा मिळतील अशा दृष्टीने नियोजनही महत्त्वाचे आहे. गावातच उत्पन्नाचे स्रोत कसे वाढविता येतील त्यासाठी काम करावे लागणार आहे. आपण दहा लाख रोजगार निर्मितीचे उद्दिष्ट ठेवून काम करत असल्याचेही श्री गायकवाड यांनी सांगितले.

छत्रपती शिवाजी महाराज व स्वामी विवेकानंद यांचा आदर्श समोर ठेवून आपण काम करत असल्याचे सांगून श्री. गायकवाड म्हणाले, बीव्हीजी समूहाचा आठ लोकांचा प्रवास आज एक लाख लोकांपर्यंत पोहोचला आहे. अमेरिकेतही बीव्हीजी ग्रुप काम करत असून जगभर बीव्हीजी ग्रुपच्या माध्यमातून काम विस्तारण्याचा आमचा प्रयत्न आहे. जगात खूप संधी आहेत संधीचा आपण शोध घेतला पाहिजे. कोणतेही काम लहान नाही. आपण निवडलेले काम समर्पित भावनेने करा, असे श्री गायकवाड म्हणाले.

उद्योजक श्री. रवी पंडित म्हणाले, आपण आपल्या क्षेत्रात काम करताना ते काम चांगले असेल तर तेच काम आपली ओळख निर्माण करते. आपल्या वागण्या बोलण्यातून आपले व्यक्तिमत्व ठरते. आपण आपल्या क्षेत्रात ध्येयाने प्रेरित असाल तर लोकही मागे उभे राहतात. त्यासाठी आपला उद्देश चांगला पाहिजे. नवीन उद्योजक स्वतःच्या बळावर पुढे जात आहेत. छत्रपती शिवाजी महाराज, संत ज्ञानेश्वर महाराज, संत तुकाराम महाराज यांचा आदर्श महत्त्वाचा आहे. आपल्या देशाला पुढे नेण्यासाठी प्रत्येकाला आपल्या क्षेत्रात समर्पित भावनेने काम करावे लागणार आहे. उल्लेख श्री पंडित यांनी यावेळी केला.

ज्येष्ठ पत्रकार श्री पराग करंदीकर म्हणाले, प्रत्येक क्षेत्रात मराठी पाऊल पुढे पडते आहे ही आनंदाची बाब आहे. आपल्याला प्रगतीसाठी सर्वसामावेशक व्हावे लागणार आहे. आपण ज्या क्षेत्रात काम करतो त्या क्षेत्रातील छोट्या-मोठ्या नोंदी आपल्याला ठेवाव्या लागणार आहेत. इतिहासाचे भान ठेवून वर्तमान कवेत घेऊन भविष्याचे नियोजन करावे लागणार आहे. वर्तमानाचा वेध घेताना भविष्याची बांधणी होऊ शकते असेही ते म्हणाले.

प्रत्येकाने आपले ध्येय साध्य करण्यासाठी सर्वतोपरी व प्रामाणिकपणे केलेले प्रयत्न महत्त्वाचे आहेत. आपल्याला वेळेचे नियोजन अत्यंत बारकाईने करावे लागणार आहे. प्रत्येक गोष्ट शिकण्याची वृत्ती बाळगावी यश निश्चित मिळेल असा विश्वास श्री करंदीकर यांनी व्यक्त केला.

वृत्त निवेदक प्रसन्ना जोशी यांनी देशाने उद्योग तसेच विविध क्षेत्रातल्या प्रगतीत आपला सहभाग, उद्योजकांचे योगदान व सद्यस्थितीत सुरू असलेल्या बदलाबाबत प्रश्न मांडण्याचा प्रयत्न केला.

मराठी पाऊल पडते पुढे या चर्चासत्राला रसिकांनी भरभरून प्रतिसाद दिला.

मुंबई,: एमआयटी वर्ल्ड पीस युनिव्हर्सिटी (एमआयटी-डब्ल्यूपीयू) येथील अर्थशास्त्र आणि वाणिज्य शाळेने विद्यार्थ्यांना प्रत्यक्ष शिक्षण अनुभव, उद्योग अनुभव आणि कर आणि वित्त क्षेत्रात करिअरच्या संधी प्रदान करण्यासाठी महाराष्ट्र टॅक्स प्रॅक्टिशनर्स असोसिएशन (एमटीपीए) सोबत सामंजस्य करार (एमओयू) केला आहे.

या सहकार्यामुळे विद्यार्थ्यांना अनुभवी कर व्यावसायिकांकडून आयोजित इंटर्नशिप, उद्योग-नेतृत्वाखालील अतिथी व्याख्याने, कार्यशाळा आणि सेमिनारद्वारे कर आकारणीबद्दल व्यावहारिक अंतर्दृष्टी मिळू शकेल. याव्यतिरिक्त, या सामंजस्य करारांतर्गत, विद्यार्थ्यांना शैक्षणिक ज्ञान आणि वास्तविक जगाच्या अनुप्रयोगातील अंतर भरून काढण्यासाठी डिझाइन केलेल्या विशेष मूल्यवर्धित अभ्यासक्रमांमध्ये प्रवेश मिळेल.

या भागीदारीच्या महत्त्वाबद्दल बोलताना, एमआयटी-डब्ल्यूपीयूच्या स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्स अँड कॉमर्सच्या डीन डॉ. अंजली साने म्हणाल्या, “महाराष्ट्र टॅक्स प्रॅक्टिशनर्स असोसिएशनसोबतच्या सामंजस्य करारामुळे आमच्या विद्यार्थ्यांना कर कायदे आणि पद्धतींबद्दल व्यावहारिक अंतर्दृष्टी मिळविण्यासाठी अमूल्य संधी मिळतात. हे सहकार्य वास्तविक जगातील कर आकारणीची त्यांची समज वाढवते, शैक्षणिक शिक्षण आणि व्यावसायिक कौशल्य यांच्यातील अंतर भरून काढते आणि त्यांना कर आणि वित्त क्षेत्रातील कुशल, नोकरीसाठी तयार व्यावसायिक बनवते.”

या उपक्रमाचा एक भाग म्हणून, द्वितीय वर्ष आणि तृतीय वर्षाच्या बी.कॉम कार्यक्रमांमधील सुमारे ६०० विद्यार्थ्यांना दोन महिन्यांच्या कालावधीत एमटीपीए द्वारे ऑफर केलेल्या प्रमाणन अभ्यासक्रमांचा फायदा होईल. याव्यतिरिक्त, एमटीपीए अंतिम वर्षाच्या विद्यार्थ्यांसाठी इंटर्नशिप सुलभ करण्यासाठी आपले समर्थन वाढवेल, जेणेकरून त्यांना कर आणि संबंधित आर्थिक क्षेत्रांमध्ये व्यावहारिक अनुभव मिळेल.

शिवाय, एमआयटी-डब्ल्यूपीयूच्या स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्स अँड कॉमर्सने टॅली एज्युकेशन प्रायव्हेट लिमिटेडसोबत एक सामंजस्य करार केला आहे ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना अकाउंटिंग, ऑडिटिंग आणि टॅक्सेशनमध्ये व्यावहारिक कौशल्ये मिळतील. या भागीदारीमुळे विद्यार्थ्यांना लघु आणि मध्यम उद्योगांमध्ये मोठ्या प्रमाणात वापरल्या जाणाऱ्या टॅली सॉफ्टवेअरमध्ये प्रत्यक्ष प्रशिक्षण मिळेल, ज्यामुळे ते उद्योगासाठी तयार होतील आणि त्यांची रोजगारक्षमता वाढेल.

डॉ. अंजली साने यांनी या सहकार्याचे महत्त्व अधोरेखित करताना म्हटले की, “टॅली एज्युकेशन प्रायव्हेट लिमिटेड सोबतचा सामंजस्य करार प्रगत शिक्षण आणि व्यावहारिक अनुभवाची दारे उघडतो, विद्यार्थ्यांना अकाउंटिंग आणि व्यवसाय व्यवस्थापनातील आवश्यक कौशल्ये प्रदान करतो. हे सैद्धांतिक ज्ञान आणि उद्योगासाठी तयार कौशल्य यांच्यातील अंतर भरून काढते, आर्थिक जगात भविष्यातील नेत्यांना प्रोत्साहन देते.”

या भागीदारी उद्योग-संबंधित शिक्षण प्रदान करण्याच्या आणि कर, वित्त आणि वाणिज्य क्षेत्रातील करिअरसाठी विद्यार्थी चांगल्या प्रकारे तयार आहेत याची खात्री करण्याच्या एमआयटी-डब्ल्यूपीयूच्या वचनबद्धतेमध्ये एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.

मालवण- तारकर्ली बीचवर पुण्यातील दोन पर्यटकांचा बुडून मृत्यू झाला आहे. तर एका पर्यटकाला वाचविण्यात स्थानिकांना यश आले आहे. मालवणला अनेक पर्यटक पर्यटनासाठी येत असतात. इथं येणाऱ्या पर्यटकाना मालवणचा समुद्र नेहमीच खुणावत असतो. त्यामुळे समुद्रात जाण्यापासून पर्यटक स्वत:ला रोखू शकत नाहीत. त्यामुळे अनेक वेळी पर्यटक बुडाल्याच्या घटना घडल्या आहेत.मिळालेल्या माहितीनुसार पुण्यातील 5 जण फिरण्यासाठी मालवणला गेले होते. यावेळी पोहण्याचा मोह झाल्याने 5 पर्यटक समुद्रात उतरले. यातील तिघे खोल समुद्रात गेले. यावेळी बुडून मृत्यू झाल्याची दुर्दैवी घटना घडली आहे. शुभम सोनवणे, रोहित कोळी यांचा मृत्यू झाला असून ते दोघेही पुण्यातील हडपसर येथील रहिवासी होते. तर ओंकार भोसलेची प्रकृती गंभीर असून त्यांच्यावर सिंधुदुर्ग जिल्हा रुग्णालयात उपचार सुरू आहेत.

पुण्यातील 5 मित्र हे फिरण्यासाठी मालवणमध्ये गेले होते. यावेळी त्यांना पोहण्याचा मोह आवरला नाही आणि ते तारकर्ली बीचवर गेले. अंघोळीसाठी म्हणून समुद्रात उतरलेल्या मित्रांना स्थानिक नागरिकांनी खोल समुद्रात जाऊ नका असे सांगितले. 5 मित्रांपैकी दोघांनी स्थानिकांचे म्हणणे ऐकले. मात्र, तिघांनी स्थानिकांच्या बोलण्याकडे दुर्लक्ष करत खोल समुद्रात जाण्याचा निर्णय घेतला. तिघांनी बुडतांना पाहताच स्थानिकांनी वाचविण्यासाठी धाव घेतली पण तो पर्यंत दोघांचा बुडून मृत्यू झाला तर एका जणांला वाचविण्यात त्यांना यश आले. गंभीर असलेल्या भोसलेवर जिल्हा रुग्णालयात उपचार सुरू असून दोघांचे मृतदेह स्थानिकांनी पाण्याबाहेर काढले. या दोघांचे मृतदेह स्थानिकांनी बाहेर काढत ग्रामीण रुग्णालयात नेले आहेत. या समुद्र किनार्‍यावर वारंवार अशा दुर्घटना घडत असतात. मात्र प्रशासन याकडे दुर्लक्ष करत असल्याने स्थानिक नागरिकांनी नाराजी व्यक्त केली आहे.उन्हाळ्याच्या सुट्टीत अनेक जण कोकणमध्ये फिरायला येत असतात. त्यात मालवण म्हणजे सर्वांसाठी परवणीच आहे.समुद्री खेळासाठी इथे महाराष्ट्रभरातील लोकांची गर्दी होत असते. स्कुबा डायव्हिंगचे प्रमुख आकर्षण असलेल्या मालवणला गेल्या काही काळापासून तारकर्लीला पर्यटकांची पहिली पसंती मिळत आहे.