“वैद्यकीय शिक्षण व संशोधन’- सद्यःस्थिती व भविष्यातील वाटचाल” या विषयावर विचारमंथनासाठी दोन दिवसीय राष्ट्रीय गोलमेज परिषदेचे आयोजन
पुणे: भारतातील सध्याच्या वैद्यकीय शिक्षण आणि संशोधन क्षेत्रासमोर असलेल्या, १३० कोटी लोकसंख्येच्या मानाने अत्यंत अपुरी असलेली डॉक्टरांची संख्या, शासकीय आणि खाजगी क्षेत्रातील महाविद्यालयाची अपुरी संख्या, कॅपिटेशन आणि डोनेशन यासारखे वादग्रस्त मुद्दे, मध्यम वर्गाला न परवडणारे अतिशय महागडे वैद्यकीय शिक्षण शुल्क अशा अनेक अडीअडचणी व गंभीर समस्यांवर अत्यंत सखोल आणि सर्वंकष अशा, वैद्यकीय शिक्षण क्षेत्रातील अत्यंत अभ्यासू, विद्वान अशा तज्ञांच्या उपस्थितीत राष्ट्रीय स्तरावरील दोन दिवसीय गोलमेज परिषदेचे आयोजन डॉ. विश्वनाथ कराड एमआयटी विश्वशांती विद्यापीठ, पुणे व मायमर वैद्यकीय महाविद्यालय, तळेगाव यांच्यातर्फे शनिवार दि. ११ व रविवार १२ नोव्हेंबर २०१७ रोजी संत ज्ञानेश्वर सभागृहात आयोजित करण्यात आली आहे.
या राष्ट्रीय परिषदेमागील पार्श्वभूमी अशी : सन १९५६ मध्ये भारत सरकारच्या वतीने मेडीकल कॉन्सिल ऑफ इंडिया (एमसीआय) या शिखर संस्थेची स्थापना, देशातील वैद्यकीय शिक्षण आणि वैद्यकीय सेवा यांची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी तसेच त्याच्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी करण्यात आली. एमसीआयच्या मार्गदर्शनाखाली आजवर आपल्या भारत देशामध्ये अनेक दर्जेदार व नामांकित शासकीय व खाजगी वैद्यकीय संस्था आणि रुग्णालयांची स्थापना झाली, हे निश्चितच कौतुकास्पद आहे.
तथापि, भारताची वाढती लोकसंख्या लक्षात घेता, वैद्यकीय शिक्षण संस्थांची संख्या व दर्जा, तसेच वैद्यकीय सेवा पुरविण्यामध्ये एमसीआय आणि शासकीय व्यवस्था खूप कमी पडल्याचे दिसून येते. भारतासारख्या खंडप्राय विशाल आणि विकसनशील देशात अजूनही आरोग्य या विषयास अधिक प्राधान्य देणे आवश्यक आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या निकषांनुसार दर हजार लोकसंख्येमागे किमान एक डॉक्टर असणे आवश्यक असताना, आपल्या भारतात हे प्रमाण ०.६ डॉक्टर इतकेच आहे. यावर उपाय म्हणून आरोग्य सेवा अधिक बळकट करून, अधिक डॉक्टर्स निर्माण होणे आवश्यक आहे. यासाठी वैद्यकीय शिक्षण व संशोधन क्षेत्रात आमूलाग्र बदल होणे देखील आवश्यक आहे.
सदरील राष्ट्रीय परिषदेमध्ये केवळ खाजगी वा शासकीय वैद्यकीय शिक्षण संस्थांपुढे असलेल्या विद्यार्थ्यांची प्रवेशप्रक्रिया, प्रवेशसंख्या, शैक्षणिक शुल्क, नीट सारखी प्रवेश परिक्षा पद्धती, गुणवत्ताप्राप्त वैद्यकीय शिक्षकांची अपुरी संख्या, अशा समस्यांपुरतीच मर्यादित नसून, वैद्यकीय शिक्षणाचा खर्च, उपलब्ध संसाधनांचा सुयोग्य वापर करून कमीत कमी ठेवणे, वैद्यकीय शिक्षणाचा दर्जा उंचवणे, वैद्यकीय महाविद्यालयांतील शिक्षकांची उपलब्धता व त्यांचा दर्जा वाढवणे, वैद्यकीय अभ्यासक्रमाचा आढावा घेणे व सुधारणा करणे, वैद्यकीय शिक्षणात आधुनिक व अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करणे, तसेच, वैद्यकीय अभ्यासक्रमाशी संबंधित विविध परीक्षा पद्धती यावर राष्ट्रीय स्तरावर काही धोरणात्मक बदल घडविण्यासाठी, या राष्ट्रीय परिषदेतील तज्ञ, डॉक्टर्स सांगोवांग चर्चा करून, एकत्रितपणे ‘पुणे जाहीरनाम्या’च्या माध्यमातून महत्त्वपूर्ण ठराव पारित करतील व हे ठराव व शिफारशी भारत सरकार, मा. सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशानुसार स्थापन करण्यात आलेल्या निरीक्षण समिती आणि एमसीआय समोर राष्ट्रहिताच्या दृष्टीने पुढील कार्यवाहीसाठी मांडण्यात येतील.
त्याचबरोबर, भारत सरकार, ओव्हरसाईट कमिटी, एमसीआय या सारख्या नियंत्रण संस्थांद्वारे बेड ऑक्यूपन्सी, शिक्षकांचा हजेरी पट, ओपीडीतील पेशंटची संख्या अशा लहान-मोठ्या मुद्द्यांवर शैक्षणिक संस्थांची अडवणूक आणि त्यामुळे निर्माण होणारे प्रश्न, यासाठी राष्ट्रीय स्तरावरील संस्थांमध्ये समन्वय, सुसूत्रता व सुसंवाद निर्माण करून, शासकीय व खासगी शैक्षणिक संस्थांच्या कार्याला प्रोत्साहन देण्याच्या हेतूने, त्यांच्यामध्ये विश्वासार्हता निर्माण व्हावी, यासाठी देखील चर्चा करून, त्यादृष्टीने काही धोरणात्मक बदल सुचविण्यात येतील.
या राष्ट्रीय गोलमेज परिषदेच्या उद्घाटन समारंभासाठी सन्माननीय प्रमुख पाहुणे म्हणून भारत सरकारच्या निती आयोगाचे सदस्य (आरोग्य) डॉ. व्ही. के. पॉल हे उपस्थित राहणार आहेत.
महाराष्ट्र आरोग्य विज्ञान विद्यापीठाचे विद्यमान कुलगुरू डॉ. दिलीप म्हैसेकर, महाराष्ट्र राज्याचे वैद्यकीय शिक्षण व औषधी द्रव्ये विभागाचे सचिव डॉ. संजय देशमुख, राज्याचे वैद्यकीय शिक्षण व संशोधन संचालक डॉ. प्रवीण शिनगारे, वैद्यकीय शिक्षण व संशोधन सहसंचालक पद्मश्री डॉ. तात्याराव लहाने व जे.जे.रूग्णालय समूहाचे अधिष्ठाता डॉ.एस.डी.नणंदकर इत्यादी मान्यवर या परिषदेस उपस्थित राहणार आहेत.
याशिवाय तमीळनाडू राज्याच्या शासकीय एमजीआर वैद्यकीय विद्यापीठाच्या कुलगुरू डॉ. एस. गीतालक्ष्मी, चेन्नई येथील श्रीरामचंद्र विद्यापीठाचे कुलगुरू डॉ. पी.वी. विजयराघवन, नवी मुंबई येथील डॉ. डी.वा हीींिं://ी.वा/य. पाटील विद्यापीठाचे कुलगुरू डॉ. शिरीष पाटील, आर्म्ड फोर्सेस (सशस्त्र सेना) वैद्यकीय महाविद्यालयाच्या अधिष्ठाता मेजर जनरल डॉ. माधुरी कानिटकर, पुण्याच्या कमांड हॉस्पिटलचे अधिष्ठाता मुख्य मेजर जनरल डॉ. अभिजित चक्रवर्ती, विख्यात बाल शल्यचिकित्सक व मुंबई येथील के.ई.एम. रूग्णालयाचे माजी अधिष्ठाता डॉ. संजय ओक इत्यादी मान्यवर उपस्थित राहणार आहेत.
या परिषदेचे आयोजन ज्येष्ठ शिक्षणतज्ञ प्रा. डॉ. विश्वनाथ दा.कराड यांच्या मार्गदर्शनाखाली करण्यात आले आहे. अशी माहिती परिषदेचे अध्यक्ष व जागतिक आरोग्य संघटनेचे सल्लागार डॉ. चंद्रकांत पांडव, परिषदेचे कार्याध्यक्ष व महाराष्ट्र आरोग्य विज्ञान विद्यापीठचे माजी कुलगुरू डॉ. अरूण जामकर व परिषदेच्या उपाध्यक्षा आणि माईर्स एमआयटीच्या विश्वस्त व कार्यकारी संचालिका डॉ.सुचित्रा कराड-नागरे यांनी पत्रकार परिषदेत दिली.