हिंजवडी येथील एडिफाय इंटरनॅशनल स्कूलमध्ये आयोजित करण्यात आलेल्या स्टीम (एसटीईएम – सायन्स, टेक्नॉलॉजी, इंजिनिअरिंग, आर्ट्स अँड मॅथेमॅटिक्स) प्रदर्शनाचा नुकताच यशस्वी समारोप झाला. या प्रदर्शनाने विद्यार्थी, पालक समुदाय व देशभरातील स्टीम कंपन्यांसह जवळपास ५०० प्रेक्षकांना आकर्षित केले. स्टीम शिक्षण विद्यार्थ्यांमध्ये नैसर्गिक कुतूहलास प्रोत्साहन देते आणि ते भिन्नशाखीय भर देण्यातून प्रेरित असल्याने विद्यार्थ्यांना चिकित्सात्मक विचार करण्याचे बहुविध अन्य मार्गही शिकता येतात. हे शिक्षण विद्यार्थ्यांना दूरदृष्टीचे, सर्जनशील व स्वतंत्र विचार करणारे बनवते.
यासंदर्भात शाळेच्या संचालक चांद बुधरानी म्हणाल्या, “प्रोग्रॅमिंगचे ज्ञान हे कंटाळवाणे असले तरी नाविन्यपूर्ण व रंजक शैक्षणिक खेळणी आणि स्मार्ट रोबोंमुळे किशोरवयीन मुलांना संवादात्मक खेळांमध्ये गुंतून टप्प्या टप्प्याने आवश्यक ते ज्ञान मिळण्यास एक अवकाश मिळतो आणि त्यातूनच मुलांमधील ज्ञानतृष्णेला प्रेरणा मिळू शकते. ही बाब लक्षात घेऊन ‘एडिफाय’ने ‘प्लेझ्मो’च्या सहकार्याने विद्यार्थ्यांसाठी एक व्यासपीठ निर्माण केले आहे, ज्यायोगे त्यांना प्रकाश, बल, गती, दाब, ऊर्जा, वीज, चुंबकत्व, काळ, जलशक्ती, अन्न भेसळ, बायोप्लास्टिक अशा अनेक प्रात्यक्षिक संकल्पनांचे आकलन होऊन ते त्यांच्या ज्ञानाचा वापर करु शकतील.”
या प्रदर्शनात विद्यार्थ्यांनी प्रकल्प, प्रतिकृती, प्रयोग व सादरीकरणांतून विविध स्टीम संकल्पनांविषयीचे त्यांचे आकलन प्रदर्शित केले. ‘एडिफाय’च्या पर्य़ावरणवाद या मध्यवर्ती मूल्याशी सुसंगती राखून विद्यार्थ्यांनी जागतिक तापमानवाढ, प्रदूषण, अन्न सुरक्षा व ऊर्जा संकट अशा जागतिक पर्य़ावरणविषयक समस्या निश्चित करुन पर्यावरणाप्रती आपली संवेदनशीलता प्रतित केली.
प्रदर्शनाला विविध क्षेत्रांची पार्श्वभूमी असलेल्या प्रेक्षकांच्या प्रचंड समुदायाचा प्रतिसाद मिळाला. अध्यापनाचा दृष्टीकोन व एकविसाव्या शतकातील विद्यार्थ्यांनी दाखवून दिलेली अध्ययन क्षमता यामुळे हे प्रेक्षक मंत्रमुग्ध झाले. पीवायपी व एमवायपी अशा दोन्ही गटांतील विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या प्रतिकृती व प्रयोग पाहुण्यांसमोर आत्मविश्वासाने सादर केले व त्यांच्या प्रश्नांनाही बुद्धिमत्तेने उत्तरे दिली.
प्रदर्शनाने विद्यार्थ्यांना विज्ञान, रचना व तंत्रज्ञान, गणित व कला अशा विषयांचा अशा पद्धतीने समन्वय साधण्यासाठी सामाईक व्यासपीठ पुरवले ज्यातून विद्यार्थ्यांमधील सर्जनशील व विश्लेषणात्मक विचार कौशल्यांना उत्तेजना मिळावी आणि त्यांना त्यांच्या एकात्मिक ज्ञानाचा वापर उत्पादक चौकशीसाठी करणे शक्य व्हावे.
आव्हानासाठीच्या तयाऱ्या, कष्ट व सर्वांत महत्त्वाचे म्हणजे अपयशातून शिकणे यांचा एकत्रित परिणाम म्हणजे यश, अशी ‘एडिफाय’ची श्रद्धा असून येथील विद्यार्थी सहकारी व शिक्षकांसमवेत आपल्या शाळेला असे ठिकाण बनवण्यासाठी सातत्याने परिश्रम करतात, जेथे ते एकमेकांप्रती प्रेम बाळगायला आणि अध्ययनावरही प्रेम करायला शिकतात.
