वैचारिक लिखाण वाचत नसल्याने उपहास येतो जन्माला : कौतिकराव ठाले पाटील
मराठवाडा समन्वय समिती, पुणेतर्फे डॉ. श्रीपाल सबनीस यांचा अमृतमहोत्सवी सन्मान
पुणे : हैद्राबाद मुक्ती संग्रामात मोलाची भूमिका बजाविणारे आणि निजामाच्या अत्याचाराच्या विरोधात लढा देणारे मोहनराव सबनीस-पाटील यांच्या लढाऊ वृत्तीचा वारसा डॉ. श्रीपाल सबनीस यांच्या लिखाणातून दिसून येतो, असे गौरवाद्गार 89व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेनलाचे स्वागताध्यक्ष डॉ. पी. डी. पाटील यांनी काढले. वैचारिक भूमिका घेऊन लिखाण करणाऱ्या लेखकांना आपण वाचत नाही त्यामुळे उपहास जन्माल येतो, अशी टिप्पणी करीत पुण्याचे साहित्यविश्व मराठवाडा सांभाळत आहे. अध्यक्षपदाच्या निवडणुकीत मराठवाड्याच्या भूमीत जन्माला आलेल्या व्यक्तीला पाठींबा देण्याची जबाबदारी उचलली अशी स्पष्टोक्ती प्रमुख अतिथी प्राचार्य कौतिकराव ठाले पाटील यांनी दिली.
मराठवाडा समन्वय समिती, पुणेतर्फे 89व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष आणि साहित्यिक विचारवंत प्राचार्य डॉ. श्रीपाल सबनीस यांचा अमृत महोत्सवी सत्कार आज (दि. 8) डॉ. पाटील यांच्या हस्ते करण्यात आला. त्यावेळी अध्यक्षपदावरून पाटील बोलत होते. मराठवाडा साहित्य परिषदेचे अध्यक्ष प्राचार्य कौतिकराव ठाले पाटील यांची प्रमुख उपस्थिती होती. मराठवाडा समन्वय समितीचे प्रमुख, कार्यक्रमाचे संयोजक राजकुमार धुरगुडे पाटील, ललिता सबनीस, सचिन ईटकर, संदीप तापकीर, डॉ. केशव देशमुख, शमसुद्दीन तांबोळी मंचावर होते. महाराष्ट्र साहित्य परिषदेच्या माधवराव पटवर्धन सभागृहात कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते. कार्यक्रमाच्या आयोजनामागील भूमिका राजकुमार धुरगुडे पाटील यांनी सुरुवातीस मांडली.
डॉ. सबनीस यांच्या बुलंद व्यक्तीमत्त्वाचा परिचय 89व्या साहित्य संमेलनात झाला असल्याचे सांगून डॉ. पी. डी. पाटील म्हणाले, डॉ. सबनीस यांचे साहित्यविश्वासह सामाजिक क्षेत्रात स्थान मोठे आहे. विविध पैलूंवर त्यांनी केलेल्या लिखाणामुळे साहित्य क्षेत्राची समृद्धी वाढली आहे. संत साहित्यापासून ऐतिहासिक, सामाजिक विषयावर लिखाण करताना वर्ज मानला नाही. वैविध्यपूर्ण साहित्यकृतीसाठी प्रस्तावना लिहून त्यांनी नवलेखकांना प्रोत्साहित केले आहे.
प्राचार्य कौतिकराव ठाले पाटील म्हणाले, डॉ. श्रीपाल सबनीस हे निमाजाविरुद्ध लढा देणाऱ्या शूर माता-पित्याच्या पोटी आलेले असे हे लेखक आहेत. त्यांनी सबनीस-पाटील घराण्याचा इतिहास लिहिला असता तर मराठवाड्याचा इतिहास जगासमोर आला असता. साहित्य क्षेत्रात नावलौकिक मिळविलेल्या साहित्यिकांच्या नावांची जंत्री सांगून पुण्याचे साहित्यविश्व मराठवाड्याच्या खांद्यावर आहे. साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष झाल्यानंतर डॉ. सबनीस यांनी आपल्या लिखाणाचा बाज सोडून नवसाहित्यिकांना प्रस्तावनेच्या माध्यमातून प्रोत्साहित करण्यास सुरुवात केली. त्यांच्या या भूमिकेमुळे साहित्यासह सामाजिक क्षेत्रात त्यांची लोकप्रियता वाढली आहे, असे ठाले पाटील म्हणाले.
साहित्यातील वैचारिक लेखनावर, भूमिकेवर सामान्य माणूस प्रेम करतो याचे मोल माझ्या दृष्टीने खूप आहे, अशी विनम्र भावना व्यक्त करून सत्काराला उत्तर देताना डॉ. श्रीपाल सबनीस म्हणाले, वैचारिक भूमिकेमुळे सर्व प्रवाहांशी नाळ जोडली गेली आहे. समाजाकडून मिळत असलेल्या प्रेमातून उतराई होणे शक्य नाही. सत्कार सोहळ्याच्या रूपाने ऋण व्यक्त करण्याची संधी मिळाली आहे. संत-महंत, महापुरूष यांच्या चांगुलपणाच्या बेरजेचा वारस व्हायचे आहे. शुद्ध समाजकारण आणि सत्याच्या पेरणीवर आपला विश्वास असल्याचे त्यांनी नमूद केले.
डॉ. श्रीपाल सबनीस लिखित आणि दिलीपराज प्रकाशन प्रकाशित ‘बहुसांस्कृतिक साहित्य शोध’, ‘माझ्या निवडक संमेलनाध्यक्षीय भाषणाचे संचित’ आणि समकालीन प्रतिभावंतांच्या वाङ्मयाच्या इतिहास’ या तीन पुस्तकांचे प्रकाशन याप्रसंगी झाले. या पुस्तकाविषयी डॉ. केशव देशमुख, प्रा. शमसुद्दीन तांबोळी आणि संदीप तापकीर यांनी मनोगत व्यक्त केले.
मान्यवरांचे स्वागत राजकुमार धुरगुडे पाटील, संदिपान पवार, अलका धुरगुडे पाटील, सुभाष गायकवाड, विलास राऊत, प्रभाकर चेडे यांनी केला. कार्यक्रमाचे सूत्रसंचालन प्रा. भागवत शेटे यांनी केले.
22 कॅरेड गोल्ड मेडलने डॉ. पाटील यांनी केला सन्मान
पिंपरी येथे झालेल्या 89व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्षपद डॉ. श्रीपाल सबनीस यांनी भूषविले. या संमेलनाच्या आयोजनाविषयी आणि संमेलनाध्यक्ष या नात्याने डॉ. सबनीस यांनी केलेल्या भाषणाची आठवण आजही होत आहे. याचा गौरवाने उल्लेख करून संमेलनाचे संयोजक डॉ. पी. डी. पाटील यांनी डॉ. सबनीस यांचा 22 कॅरेट गोल्ड मेडल देऊन तर ललिता सबनीस यांचा पैठणी देऊन सत्कार केला.