पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सोमवारी जम्मू-काश्मीरमधील गांदरबलमध्ये झेड मोड बोगद्याचे उद्घाटन केले. श्रीनगर-लेह महामार्ग NH-1 वर बांधलेला 6.4 किमी लांबीचा दुहेरी बोगदा श्रीनगरला सोनमर्गशी जोडेल. बर्फवृष्टीमुळे हा महामार्ग 6 महिने बंद असतो. बोगद्याच्या बांधकामामुळे लोकांना सर्व ऋतुत कनेक्टिव्हिटी मिळेल.बोगद्याचे उद्घाटन करताना पंतप्रधान म्हणाले – जम्मू आणि काश्मीरमधील लडाखची आणखी एक जुनी मागणी आज पूर्ण झाली आहे. तुम्ही खात्री बाळगा की हा मोदी आहे, वचन दिले तर ते ते पूर्ण करतो. प्रत्येक कामाची एक वेळ असते आणि योग्य काम योग्य वेळी होईल.
पूर्वी श्रीनगर-लेह महामार्गावरील गगनगीर ते सोनमर्ग दरम्यान 1 तासापेक्षा जास्त वेळ लागत असे. या बोगद्यामुळे हे अंतर आता 15 मिनिटांत कापता येणार आहे. याशिवाय, वाहनांचा वेग 30 किमी/तास वरून 70 किमी/ताशी वाढेल. पूर्वी हा दुर्गम डोंगराळ भाग पार करण्यासाठी 3 ते 4 तास लागत होते. आता हे अंतर अवघ्या 45 मिनिटांत कापले जाणार आहे.पर्यटनाबरोबरच देशाच्या सुरक्षेच्या दृष्टीनेही हा प्रकल्प महत्त्वाचा आहे. त्यामुळे लष्कराला लडाखपर्यंत पोहोचणे सोपे होणार आहे. म्हणजेच बर्फवृष्टीदरम्यान लष्कराला हवाई दलाच्या विमानांमध्ये जे सामान वाहून नेणे आवश्यक होते, ते आता कमी खर्चात रस्त्याने वाहून नेणे शक्य होणार आहे.
Z मॉड बोगदा 2700 कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात आला आहे. 2018 मध्ये त्याचे बांधकाम सुरू झाले. हा बोगदा 434 किमी लांबीच्या श्रीनगर-कारगिल-लेह महामार्ग प्रकल्पाचा एक भाग आहे. या प्रकल्पांतर्गत 31 बोगदे बांधले जात आहेत, त्यापैकी 20 जम्मू-काश्मीर आणि 11 लडाखमध्ये आहेत.
पंतप्रधान मोदी म्हणाले – जम्मू-काश्मीरमधील लडाखची आणखी एक जुनी मागणी आज पूर्ण झाली आहे. सोनमर्ग बोगद्याबद्दल बोलायचे झाले तर, ते सोनमर्ग तसेच कारगिल आणि लेहमधील लोकांचे जीवन खूप सोपे करेल. आता बर्फवृष्टीदरम्यान हिमस्खलन किंवा पावसाळ्यात भूस्खलनामुळे रस्ते बंद होण्याची समस्या कमी होईल. रस्ते बंद झाल्यावर लोकांनी रुग्णालयात जाणे बंद व्हायचे आणि जीवनावश्यक वस्तू मिळणेही कठीण व्हायचे. या बोगद्यामुळे या समस्या सुटतील.
पंतप्रधान मोदी म्हणाले- देशाच्या प्रगतीसाठी, जम्मू-काश्मीरच्या प्रगतीसाठी, कष्टकरी बांधवांनी कठीण परिस्थितीत काम केले, आपले जीवन धोक्यात घालून काम केले, आपले प्राण गमावले, परंतु ते त्यांच्या संकल्पापासून डगमगले नाहीत. कामगार वर्गातील सोबती डगमगले नाहीत; कोणीही घरी परत जाण्याबद्दल बोलले नाही. प्रत्येक आव्हानावर मात करून त्याने हे काम पूर्ण केले आहे. आज, सर्वप्रथम, मला आपण गमावलेल्या 7 सहकाऱ्यांची आठवण येते.
आज भारत प्रगतीच्या नवीन उंचीवर वाटचाल करत आहे. देशातील प्रत्येक नागरिक 2047 पर्यंत भारताला विकसित राष्ट्र बनवण्याच्या प्रयत्नात आहे. हे तेव्हाच शक्य आहे जेव्हा आपल्या देशाचा कोणताही भाग किंवा कोणतेही कुटुंब प्रगती आणि विकासापासून मागे राहणार नाही. यासाठी आमचे सरकार “सबका साथ सबका विकास” या भावनेने पूर्ण समर्पणाने काम करत आहे. या बोगद्यामुळे या हिवाळ्यात सोनमर्गशी संपर्क कायम राहील. सोनमर्गसह संपूर्ण परिसरात पर्यटनाला नवीन पंख मिळणार आहेत. येत्या काळात रस्ते आणि रेल्वे कनेक्टिव्हिटी प्रकल्प पूर्ण होतील. काश्मीर खोरे देखील रेल्वेने जोडले जाणार आहे.
येथे सर्वात उंच बोगदा, सर्वात उंच रेल्वे मार्ग, सर्वात उंच पूल बांधले जात आहेत. चिनाब पुलाचे अभियांत्रिकी पाहून जग थक्क झाले आहे. काही दिवसांपूर्वी येथे प्रवासी ट्रेनची चाचणी घेण्यात आली. येथील प्रकल्प 42 हजार कोटी रुपयांपेक्षा जास्त किमतीचे आहेत. यावर काम सुरू आहे. सोनमर्ग सारख्या 14 हून अधिक बोगद्यांवर काम सुरू आहे. या प्रकल्पांमुळे जम्मू आणि काश्मीर सर्वात जास्त जोडलेल्या राज्यांपैकी एक बनणार आहे. पूर्वीचे कठीण दिवस मागे टाकत, आपले काश्मीर पृथ्वीवरील स्वर्ग म्हणून आपली ओळख परत मिळवत आहे. आज लोक रात्री आईस्क्रीम खाण्यासाठी लाल चौकात जात आहेत.
पंतप्रधान म्हणाले – हे हवामान, बर्फ, बर्फाच्या चादरीने झाकलेले पर्वत पाहून मन आनंदित होते. दोन दिवसांपूर्वी मुख्यमंत्र्यांनी येथून काही फोटो सोशल मीडियावर शेअर केले होते. त्याला भेटण्यासाठी इथे येण्याची माझी अधीरता आणखी वाढली. जसे मुख्यमंत्रीजींनी सांगितले होते की माझे तुमच्याशी इतक्या काळापासूनचे संबंध आहेत. मी इथे आल्यावर मला खूप वर्षांपूर्वीचे दिवस आठवायला लागतात. जेव्हा मी भाजपचा संघटनात्मक कार्यकर्ता म्हणून काम करायचो, तेव्हा मी इथे अनेकदा येत असे. मी या क्षेत्रात बराच वेळ घालवला आहे.
काही महिन्यांपूर्वी श्रीनगरमध्ये एक आंतरराष्ट्रीय मॅरेथॉन आयोजित करण्यात आली होती. त्या मॅरेथॉनमध्ये मुख्यमंत्र्यांनीही भाग घेतला. त्याचा व्हिडिओही व्हायरल झाला. मी मुख्यमंत्र्यांचे विशेष अभिनंदन केले होते. दिल्लीतील बैठकीत मी त्याला प्रोत्साहन देत होतो. त्याने मला मॅरेथॉनबद्दल सांगितले. हे नवीन जम्मू आणि काश्मीरचे एक नवीन युग आहे. अलिकडेच, 40 वर्षांनंतर, काश्मीरमध्ये आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट लीगचे आयोजन करण्यात आले. त्याआधी, दाल सरोवराभोवती कार रेसिंगचे दृश्य पाहिले. एका अर्थाने, गुलमर्ग भारताची हिवाळी खेळांची राजधानी बनत आहे. 4 खेलो इंडिया हिवाळी खेळ आयोजित करण्यात आले आहेत. पाचवी पुढील महिन्यात सुरू होत आहे.
ओमर अब्दुल्ला म्हणाले- मोदीजी लवकरच जम्मू-काश्मीरला राज्याचा दर्जा देतील
उद्घाटन कार्यक्रमाला उपस्थित असलेले जम्मू आणि काश्मीरचे मुख्यमंत्री ओमर अब्दुल्ला म्हणाले- जम्मू आणि काश्मीरमध्ये निवडणुका झाल्या आणि सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे कुठेही कोणत्याही प्रकारच्या अनियमिततेची तक्रार नव्हती, सत्तेचा गैरवापर झाल्याची तक्रार नव्हती. याचे श्रेय तुम्हाला (पंतप्रधान मोदी), तुमचे सहकारी आणि भारतीय निवडणूक आयोगाला जाते. माझे मन म्हणते की लवकरच तुम्ही (पंतप्रधान मोदी) राज्याचा दर्जा पुनर्संचयित करण्याचे तुमचे वचन पूर्ण कराल.