पुणे : मुकुल माधव फाउंडेशन आणि फिनोलेक्स इंडस्ट्रीज यांच्या संयुक्त विद्यमाने मानसिक आरोग्यासाठी प्रशिक्षण कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते. इंग्लंडमधील ‘कन्सर्न फॉर मेंटल हेल्थ’च्या टीमने या प्रशिक्षणात मार्गदर्शन केले. भारतीयांचे मानसिक आरोग्य चांगले राहण्यासाठी मुकुल माधव फाउंडेशन गेल्या पाच वर्षांपासून या कार्यक्रमाचे आयोजन करत असून, यंदाच्या प्रशिक्षण शिबिरात 115 प्रशिक्षणार्थ्यांनी सहभाग घेतला. या प्रशिक्षण कार्यक्रमासाठी ज्येष्ठ अभिनेते आणि मानसोपचारतज्ज्ञ डॉ. मोहन आगाशे, लंडन येथून आलेल्या डॉ. गझला अफझल, मौडस्ली हॉस्पिटलच्या डॉ. मिलाविक, नॉर्थ ईस्ट लंडन फाउंडेशनचे डॉ. हॉर्ने आदी उपस्थित होते. प्राथमिक आरोग्य केंद्रातील फिजिशियन्स, मनोविकारतज्ज्ञ, नर्सेस, विशेष शिक्षक आणि या क्षेत्रातील व्यावसायिक आदींनी सहभाग घेतला. प्रशिक्षणार्थ्यांना वर्ल्ड सायकिअॅट्रिक असोसिएशनतर्फे प्रमाणपत्र देऊन सन्मानित करण्यात आले.
मानसोपचारतज्ज्ञ डॉ. गझला अफजल म्हणाल्या, “मानसिक आजारांबाबत प्रागतिक दृष्टिकोन असून, या उपचारांचे चांगल्या पद्धतीने वितरण होत आहे. परंतु, बालकांच्या मानसिक आजारांवर उपचार करणार्या मानसोपचार तज्ज्ञांची भारतात मोठी कमतरता आहे. त्यामुळेच अशा कार्यक्रमांच्या माध्यमातून अद्ययावत प्रशिक्षण देणे आवश्यक वाटते.” लंडन येथील मौडस्ली हॉस्पिटलच्या डॉ. मिलाविक, नॉर्थ ईस्ट लंडन फाउंडेशनचे डॉ. हॉर्ने यांनीही मार्गदर्शन केले. मनोरुग्णांकडून आपण काय शिकतो, याची माहिती आपण केअरटेकर आणि या क्षेत्रातील विद्यार्थ्यांपर्यंत पोहोचवली पाहिजे. मानसिक आजारांवरील उपचारासाठी दृकश्राव्य माध्यमांचा वापर अधिक प्रभावी ठरतो. त्यामुळे त्याला पूरक अशा चित्रपटांचा आपण वापर केला पाहिजे, असे डॉ. मोहन आगाशे म्हणाले.
मानसिक आरोग्य क्षेत्रात कार्यरत नर्स, मानसोपचारतज्ज्ञ आणि मानसिक आरोग्य क्षेत्रातील इतर व्यावसायिकांसाठी हे प्रशिक्षण आहे. यामुळे रुग्णांचे मानसिक आरोग्य वेगाने सुधारण्यास मदत होते. हे लक्षात घेऊन 2014 पासून आम्ही सातत्याने अशा प्रकारचे प्रशिक्षण देत आहोत. त्यासाठी इंग्लंडमधून तज्ज्ञांना बोलावले जाते. त्यांच्या ज्ञानाचा उपयोग येथील लोकांना होत आहे,” असे मुकुल माधव फाऊंडेशनच्या व्यवस्थापकीय विश्वस्त रितू प्रकाश छाब्रिया यांनी सांगितले. मागील वर्षी ससूनच्या सहकार्याने 222 जिल्हा परिषद शाळांतील शिक्षकांना याबाबत प्रशिक्षण देण्यात आले होते. या शाळांमधील 40 विद्यार्थ्यांमध्ये मानसिक आजाराची लक्षणे असल्याचे आढळून आले. त्या विद्यार्थ्यांना जिल्हा रुग्णालयामार्फत औषधोपचार उपलब्ध करून देण्यात आले. तसेच सिम्बायोसिस येथे आयोजिलेल्या प्रशिक्षणात 120 जणांनी सहभाग घेतला, असेही त्यांनी नमूद केले.
