मुंबई-रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेड (RIL) ची 45 वी वार्षिक सर्वसाधारण सभा (AGM) आज होत आहे. यामध्ये गुंतवणूकदार आणि विश्लेषकांसाठी मोठ्या घोषणा अपेक्षित आहेत. बैठकीला सुरूवात झाल्यानंतर रिलायन्स इंडस्ट्रीचे मुकेश अंबानी यांनी सांगितले की, दिल्ली, मुंबई, चेन्नई, कोलकाता या चार मेट्रो शहरांपासून दिवाळीपर्यंत 5G सुरू होईल. 2023 पर्यंत संपूर्ण भारतात 5G सेवा उपलब्ध होईल.
त्याचबरोबर ईशा अंबानी यांनी सांगितले की, जिओ मार्ट देशातील 260 शहरांमध्ये पोहोचले आहे. या वर्षी रिलायन्स फास्ट मूव्हिंग कन्झ्युमर गुड्स बिझनेसही सुरू करणार आहे. किरकोळ व्यवसायातील कर्मचारी संख्या 3 लाखांवर पोहोचली आहे.
2021 च्या बैठकीत रिलायन्सने ग्रीन एनर्जीमध्ये प्रवेश करण्याची घोषणा केली होती. व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे एजीएम आयोजित करण्याचे हे सलग तिसरे वर्ष आहे. आरआयएलचे अध्यक्ष मुकेश अंबानी या बैठकीला संबोधित केले. या बैठकीचे विविध व्यासपीठांवर थेट प्रक्षेपण केले जात आहे.
बैठकीतील महत्त्वाचे मुद्दे
- जिओ देशातील नंबर-1 डिजिटल सेवा प्रदाता आहे.
- जिओ फायबरचा वापर दर तीनपैकी 2 घरांमध्ये केला जात आहे.
- रिलायन्सने 2.32 लाख नोकऱ्या दिल्या आहेत.
- 5G सेवेसाठी 2 लाख कोटी रुपयांची गुंतवणूक.
- दिवाळी 2022 पर्यंत 5G सेवा कार्यान्वित केली जाणार आहे.
- दिल्ली, मुंबई, चेन्नई, कोलकाता या चार मेट्रो शहरांपासून सुरुवात
- 2023 पर्यंत संपूर्ण भारतात 5G सेवा उपलब्ध होईल.
- 5G सेवेसाठी 2 लाख कोटी रूपयांची रिलायन्स गुंतवणूक केली जाणार आहे.
- जिओ एक्सपिरियन्स सेंटर लवकरच मुंबईत सुरू होणार आहे.
- मायक्रोसॉफ्ट, मेटा आणि इंटेलसह भागीदारी.
- Qualcomm सह भागीदारीची घोषणा केली.
- स्वस्त 5G फोनसाठी Google सह कार्य सुरूच आहे.
- जिओकडे स्पेक्ट्रमचे सर्व बँड आहेत.
- रिलायन्स रिटेलच्या 2 लाख कोटी उलाढालीबद्दल अभिनंदन.
- रिटेलमध्ये मोठा वितरक बनण्याचे उद्दिष्ट आहे.
- किरकोळ व्यवसायातून यावर्षी दीड लाख नोकऱ्या निर्माण झाल्या.
- किरकोळ व्यवसायातील कर्मचाऱ्यांची संख्या 3 लाखांवर पोहोचली.
- रिलायन्सला डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर दररोज 6 लाख ऑर्डर मिळतात.
- जिओ मार्ट देशातील 260 शहरांपर्यंत पोहोचले आहे.
- व्हॉट्सअपवरून ऑर्डर देण्याच्या सेवेचे प्रात्यक्षिक दिले.
- फास्ट मूव्हिंग ग्राहकोपयोगी वस्तूंचा व्यवसाय या वर्षी सुरू होणार आहे.
- पुढील 5 वर्षांत O2C मध्ये 75 हजार कोटींची गुंतवणूक करणार आहे.
- ग्रीन एनर्जीवर रिलायन्सचा फोकस वाढतच आहे.
- 2023 पर्यंत बॅटरी पॅकचे उत्पादन सुरू होईल.
- पॉवर इलेक्ट्रॉनिक्ससाठी लवकरच गिगाफॅक्टरी.
- भारताला नवीन उर्जेत जागतिक नेता बनवणार.
- हाजीरामध्ये कार्बन फायबर प्लांट तयार करणार आहे, जो जगातील सर्वात मोठ्या प्लांटपैकी एक असणार आहे.
- आकाश अंबानी जिओमध्ये लीडरशिप रोलमध्ये, ईशा अंबानी रिटेल आणि अनंत अंबानी न्यू एनर्जी बिझनेस हेड म्हणून काम करतील.
जिओ 5G सेवा देण्यासाठी अनेक पाऊले उचलली
रिलायन्स जिओने अलीकडेच भारतात वेगवेगळ्या फ्रिक्वेन्सी बँडमध्ये 5G नेटवर्क सेवा सुरू करण्यासाठी 5G स्पेक्ट्रम विकत घेतले. दूरसंचार विभाग (DoT) ने आयोजित केलेल्या लिलावात कंपनीने 700MHz, 800MHz, 1800MHz, 3300MHz आणि 26GHz बँडमध्ये स्पेक्ट्रम मिळवले आहेत. रिलायन्स 20 वर्षांसाठी हे स्पेक्ट्रम वापरू शकणार आहे. यासाठी 88,078 कोटी रुपये खर्च झाले आहेत.
जिओने सुमारे 1 हजार शहरांमध्ये 5G सेवा सुरू करण्यासाठी 5G टेलिकॉम उपकरणांची चाचणी केली आहे. या दरम्यान, लक्ष्यित ग्राहकाचा वापर आणि महसूल अपेक्षा हीट मॅप, 3D नकाशे आणि रे-ट्रेसिंग तंत्रज्ञानाच्या वापरावर आधारित होती. रिलायन्स कंपनीने आपल्या वार्षिक अहवालात म्हटले आहे की, जिओने 2021-22 या आर्थिक वर्षात 5G सेवेसाठी स्वत:ला तयार करण्याच्या दिशेने अनेक पावले उचलली आहेत.
कंपनीने सांगितले की, Jio ने 5G तंत्रज्ञानाशी संबंधित सेवांचे ग्राउंड लेव्हल टेस्टिंग देखील केले आहे. ऑगमेंटेड रिअॅलिटी (एआर), व्हर्च्युअल रिअॅलिटी (व्हीआर), क्लाउड गेमिंग, टीव्ही स्ट्रीमिंग, हॉस्पिटल आणि इंडस्ट्री वापर या काळात पाहण्यात आले.
अलीकडेच दूरसंचार मंत्री अश्विनी वैष्णव म्हणाले होते, ‘स्पेक्ट्रम वाटपानंतर आता ऑक्टोबरपासून 5G सेवा सुरू होऊ शकते’. स्पेक्ट्रमच्या चांगल्या उपलब्धतेमुळे देशातील दूरसंचार सेवांचा दर्जा सुधारेल.
रिलायन्सच्या साम्राज्याबद्दल
रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेड ही Fortune 500 कंपनी आहे. भारतातील खाजगी क्षेत्रातील सर्वात मोठी कॉर्पोरेशन कंपनी म्हणून त्याची ओळख आहे. कापड आणि पॉलिस्टरपासून सुरुवात करून, कंपनीचा प्रवास आज ऊर्जा, साहित्य, रिटेल, मनोरंजन आणि डिजिटल सेवांमध्ये विस्तारला आहे. रिलायन्सची एकाच ठिकाणी जगातील सर्वात मोठी रिफायनरी आहे.
रिलायन्सचे साम्राज्य आज 217 अब्ज डॉलर्स म्हणजेच सुमारे 16 लाख कोटी रुपये झाले आहे. हे न्यूझीलंड, इराण, पेरू, ग्रीस, कझाकिस्तान यांसारख्या देशांच्या जीडीपीपेक्षा जास्त आहे. रिलायन्स ही खाजगी क्षेत्रातील सीमाशुल्क आणि उत्पादन शुल्क भरणारी सर्वात मोठी कंपनी आहे. जवळपास प्रत्येक भारतीय रिलायन्सचे काही ना काही उत्पादन किंवा सेवा वापरतो.
रिलायन्स व्यवसायाशी जोडले गेलेले मनोरंजक कथा
- जामनगरमध्ये रिलायन्सची आशियातील सर्वात मोठी आंब्याची बाग आहे. येथे सुमारे 1 लाख झाडे आहेत. 100 हून अधिक जातींचे आंबे येथे घेतले जातात. यामुळे रिलायन्स भारतातील आंब्याचा सर्वात मोठा उत्पादक आणि निर्यातदार बनला आहे.
- रिलायन्सचाही स्पोर्ट्सशी संबंध आहे. 2008 मध्ये, रिलायन्सने क्रिकेटच्या सर्वात मोठ्या लीगमध्ये (IPL) मुंबई इंडियन्सला $100 दशलक्षमध्ये विकत घेतले. रिलायन्सने फुटबॉलची इंडियन सुपर लीग सुरू केली. रिलायन्स टेनिस स्पर्धेचेही आयोजन करते.
- रिलायन्स नेटवर्क 18 चे मालक आहे. RIL च्या 2020-21 च्या वार्षिक अहवालात असे दिसून आले आहे की प्रत्येक दोन भारतीयांपैकी एक रिलायन्सचे टीव्ही चॅनेल पाहतो. मनी कंट्रोल, बुक माय शो आणि वूट सारख्या प्लॅटफॉर्ममध्येही रिलायन्सचा मोठा वाटा आहे.
- क्रिप्टोचे भविष्य पाहता रिलायन्सही क्रिप्टो स्पेसमध्ये प्रवेश करणार आहे. रिलायन्सने भारतातील सर्वात मोठे ब्लॉक चेन नेटवर्क तयार करण्यास सुरुवात केली आहे. मुकेश अंबानी यांनी या तंत्रज्ञानाचे अनेक फायदे सांगितले आहेत.
- रिलायन्सची गुजरातमधील जामनगर येथे जगातील सर्वात मोठी पेट्रोलियम रिफायनरी आहे. तेल आणि वायूच्या शोध आणि उत्पादनापासून ते पेट्रोलियम उत्पादनांच्या निर्मितीपर्यंत रिलायन्सचे कामकाज येथे आहे.
- कोरोनाच्या दुसर्या लाटेत, जेव्हा देशात ऑक्सिजनची कमतरता होती, तेव्हा रिलायन्सच्या या रिफायनरीमध्ये मोठ्या प्रमाणात वैद्यकीय दर्जाचा ऑक्सिजन तयार करण्यात आला होता. रिफायनरीतून दररोज 1000 मेट्रिक टन ऑक्सिजनचा पुरवठा केला जात होता.
- रिलायन्स डिजिटल, फ्रेश आणि ज्वेल्स व्यतिरिक्त, ते हॅमले या खेळण्यांचे दुकान देखील घेते. रिलायन्सची अरमानी, ह्यूगो बॉस, डिझेल आणि मार्क्स अँड स्पेन्सर यांसारख्या अनेक आंतरराष्ट्रीय ब्रँड्ससोबत विशेष भागीदारी आहे.
- ऑनलाइन जागेत, रिलायन्स ही फॅशन स्टोअर्स Azio आणि Zivame, ऑनलाइन फार्मसी स्टोअर Netmeds आणि लोकप्रिय फर्निचर विक्रेता अर्बन लॅडरची मूळ कंपनी आहे. याद्वारे कंपनीला खरेदीचा उत्तम अनुभव द्यायचा आहे.
- टेक्नॉलॉजी स्पेसबद्दल बोलायचे झाल्यास, रिलायन्सकडे लाइव्ह टीव्ही ते यूपीआयपर्यंत एक लांबलचक यादी आहे, परंतु भविष्यातील तंत्रज्ञानासाठी, रिलायन्सने देश आणि जगातील काही कंपन्यांशी भागीदारी केली आहे.
- त्यापैकी एक अमेरिकन कंपनी स्कायट्रेन आहे. स्कायट्रेन स्वयं-ड्रायव्हिंग इलेक्ट्रॉनिक वाहने तयार करते. सार्वजनिक वाहतूक सुलभ करणे हा त्याचा उद्देश आहे. या छोट्या शेंगा चुंबकाने चालवल्या जातात. त्यामुळे वाहतुकीसारख्या समस्येतून सुटका होणार आहे.
- रिलायन्सने बेंगळुरूस्थित ड्रोन कंपनी Asteria Aerospace मध्ये 51% हिस्सा खरेदी केला आहे. ही कंपनी उंचावर उडू शकणारे ड्रोन बनवते. ही हवाई दृश्ये डेटाला क्रियाक्षम बुद्धिमत्तेत रूपांतरित करतात.
- रिलायन्सने 2019 मध्ये ऑगमेंटेड रियल्टी कंपनी टेसरॅक्टमध्ये बहुसंख्य भागभांडवल विकत घेतले. हे मनोरंजन, शिक्षण, खरेदी आणि गेमिंगमध्ये 3D अनुभव तयार करते. यानंतर रिलायन्सने जिओ ग्लास लॉंच केला.
- मुकेश अंबानी हॉटेल इंडस्ट्रीतही पाय रोवत आहेत. नुकतेच त्याने न्यूयॉर्कचे आयकॉनिक लक्झरी हॉटेल मँडरिन ओरिएंटल विकत घेतले. यापूर्वी त्यांनी ब्रिटनचा प्रसिद्ध आणि आयकॉनिक कंट्री क्लब स्टोक पार्क विकत घेतला होता.