१२ हजार ६१८ कोटी रुपयांचे अंदाजपत्रक सादर
पुणे-पुणेकरावर कोणतीही कर वाढ न करणारे पुणे महापालिकेचे २०२५-२६ या आर्थिक वर्षासाठी १२ हजार ६१८ कोटींचा अर्थसंकल्प महापालिका आयुक्त तथा प्रशासक डॉ. राजेंद्र भोसले यांनी स्थायी समितीला सादर केला.यामध्ये स्वछता, आरोग्य आणि पायाभुत सुविधावर भर देण्यात आला आहे.महापालिका प्रशासनाने मंगळवारी सादर केलेल्या अंदाजपत्रकामध्ये करवाढ न करता पुणेकरांना एकीकडे दिलासा दिला. त्याचवेळी यंदाच्या आर्थिक वर्षापासुन मीटरप्रमाणे पाणी वापराचे बिल भरण्याची व्यवस्था मात्र केली.त्यामुळे नागरीकांना आता वीज बिलाप्रमाणेच पाणीपट्टी बिलासासाठीही खिशाला कात्री लागणार आहे.महापालिका आयुक्त डॉ.राजेंद्र भोसले यांनी मंगळवारी महापालिकेचे २०२५-२६ या वर्षाचे अंदाजपत्रक सादर केले. डॉ. भोसले यांनी तब्बल १२ हजार ६१८ कोटी रुपयांचे अंदाजपत्रक सादर करून त्यास मंजुरी दिली.पालिकेचे अतिरिक्त आयुक्त पृथ्पीराज बी.पी., अप्पर आयुक्त महेश पाटील, वित्त व लेखाधिकारी उल्का कळसकर, शहर अभियंता प्रशांत वाघमारे, नगरसचिव योगिता भोसले आदी उपस्थित होते. पुणे महापालिकेत समाविष्ट झालेल्या ३२ गावासाठी तब्बल ६२३ कोटी रूपयांची तरतुद करण्यात आली आहे. त्यामुळे समाविष्ट गावामध्ये पायाभुत सविधा निर्माण होणार आहे.
यावेळी आयुक्त यांनी करवाढीसंदर्भात कोणताही प्रस्ताव नसल्याचे आणि हे अंदाजपत्रक सर्वसामान्य नागरीकांसाठी आहे. या अंदाजपत्रकामध्ये पाणी पुरवठा, रस्ते सुधारणा व आरोग्य सेवेसाठी मोठी तरतूद केल्याचेही सांगितले. त्यामुळे नागरीकांना चांगलाच दिलासा मिळण्याची चिन्हे होती.दरम्यान, महापालिका आयुक्तांनी समान पाणी पुरवठा योजनेच्या कामाच्या सद्यःस्थितीची माहिती देऊन पाणी मीटर प्रणाली सुरु करण्यात येणार असल्याचे सांगितले.मीटरद्वारे होणाऱ्या पाणी पुरवठ्यामुले दरवर्षी अंदाजे १२५ कोटी रुपये जमा होतात.२०२३-२४ या आर्थिक वर्षात १३० कोटी ९८ लाख रुपये, तर २०२४-२५ मध्ये ३१ जानेवारी अखेरपर्यंत १०२ कोटी ४५ लाख रुपये जमा झाले आहेत. ३१ जानेवारी अखेरपर्यंत शहरात ४७ हजार ७० इतके नळजोडची संख्या आहे. तर ७२७ कोटी ९६ लाख रुपये थकबाकी आहे. दुबार पाणीपट्टी, नादुरुस्ती मीटर, नळजोड बंद, घोषीत झोपडपट्टीमधील पाणीपट्टी अशा विविध कारणांमुळे मीटर पाणीपट्टीची थकबाकी आहे.पाणी मीटर बसविण्याची जबाबदारी संबंधित ग्राहकांचीच असल्याचे महापालिकेने नमूद केले आहे. नादुरुस्तीच्या काळात सरासरी वापरापेक्षा जादा वापर गृहीत थरुण बिल आकारणी केली जाते. मीटर दुरुस्त केल्यानंतर वसुली होणारी रक्कम ही २० ते २५ टक्के इतकी आहे. ही थकबाकी वसुली करण्याचे काम महापालिकेकडुन सुरु असल्याचे अंदाजपत्रकामध्ये नमूद करण्यात आले आहे.नागरीकांकडे मोठ्या प्रमाणात असलेली थकबाकी वसुल करण्यासाठी महापालिकेकडुन विविध प्रयत्न सुरु आहे. महापालिकेने २०२३-२४ या आर्थिक वर्षात तीन वेळा लोक अदालत भरविली. त्याद्वारे एक कोटी १३ लाख रुपये इतकी थकबाकी वसुल करण्यात आली असल्याचे महापालिकेने अंदाजपत्रकात म्हंटले आहे.
पुणे महापालिकेनं समान पाणीपुरवठ्याची योजना राबवली आहे. त्याचे काम जवळपास पुर्ण होत आले आहे त्यामुळे आगामी वर्षात पुणेकरांना पाण्याचं बील मीटर प्रमाणे द्यावे लागणार आहे पुराचा फटका बसलेल्या सिंहगड रस्त्यावरील एकता नगरी मधील घरांचे पुनर्वसन महापालिका करणार आहे. त्यासाठी अर्थसंकल्पात तरतुद करण्यात आली आहे. नागरिकांच्या तक्रारी सोडविण्यासाठी आता उपायुक्त स्तरावर समिती स्थापन करण्यात येणार आहे. या समितीमध्ये नागरिकांचे विविध प्रश्न, समस्या यांचे निराकरण केले जाणार आहे.
पुणेबजेट २०२५-२६ (Pune Budget 2025-26)
असा येणार रुपया (जमा)
वस्तू व सेवा कर : २६ टक्के
मिळकत कर : २३ टक्के
पाणी पट्टी : ५ टक्के
शासकीय अनुदान : १३ टक्के
शहर विकास चार्जेस : २३ टक्के
अमृत, स्मार्ट सिटी : २ टक्के
इतर जमा : ६ टक्के
कर्ज रोखे :२ टक्के
असा जाणार रुपया (खर्च)
विकासकामे व प्रकल्प : ४१ टक्के
सेवक वर्ग खर्च : २९ टक्के
वीजखर्च व दुरूस्ती : ३ टक्के
पाणी खर्च : १ टक्के
कर्ज परतफेड व व्याज : १ टक्के
वॉर्ड स्तरीय कामे : १ टक्के
पेट्रोल, देखभाल दुरूस्ती खर्च, औषधे : २१ टक्के
क्षेत्रीय कार्यालयाने करावयाची कामे : १ टक्के
अमृत, स्मार्ट सिटी : २ टक्के
प्रशासक काळातील हा तिसरा अर्थसंकल्प असताना आगामी वर्षासाठी मिळकतकरात कोणतीही वाढ सुचविलेली नाही. तसेच २०२४-२५ च्या अर्थसंकल्पात दिलेले २७२७ कोटीचे उद्दिष्ट गाठताना प्रशासनाच्या नाकीनऊ आले आहे. त्याचा विचार करता आगामी वर्षात मिळकतकर विभागाकडून २८४७.२३ कोटीचे उत्पन्न अपेक्षित धरले आहे.
त्याच बरोबर जीएसटीचे २७०१. ७७ कोटी, एलबीटी ५४५. ३२ कोटी, बांधकाम विकास शुल्कातून २८९९.९९ कोटी, शासकीय अनुदानातून १६३३ .४४ कोटी, पाणी पट्टीतून ६१८.७२ कोटी आणि इतर जमा मधून ९७५.५० रुपयांचे उत्पन्नाचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे. यामध्ये महापालिका स्वतःच्या ताकदीवर ६३६५.९४ कोटी रुपये जमा करणार आहे, तर उर्वरित ६२५२.१५ कोटी रुपये केंद्र व राज्य शासनाच्या अनुदानातून मिळणार आहेत.
अर्थसंकल्पात घनकचरा व्यवस्थापन करताना चिकन, मटणाची विल्हेवाट लावण्यासाठी दैनंदिन २५ टनाचा प्रक्रिया प्रकल्प, नाकारलेल्या कचऱ्यासाठी २० टन प्रतिदिन क्षमतेचा प्रकल्प तीन महिन्यात सुरु होणार. रामटेकडी येथे नावीन्यपूर्ण पद्धतीने ऊर्जा निर्मिती प्रकल्प उभा करणार. शहरातील ११ मैलापाणी शुद्धीकरण प्रकल्पाची कामे पूर्ण करणार, सेंट्रल स्काडा सिस्टीम, जीआयएस, एमआयएस प्रणालीबाबत निविदा प्रक्रिया पूर्ण केली जाणार.
यासाठी अर्थसंकल्पात ५४० कोटीची तरतूद केली आहे. महापालिकेच्या वैद्यकीय महाविद्यालयासाठी ७ कोटीची यंत्रसामग्री खरेदी केली जाणार. मुंढवा येथील महात्मा पुले चौकातील समतल विगलक बांधण्यासाठी सल्लागाराची नेमणूक केली आहे. हडपसर येथे रेल्वे गेट क्रमांक ७ येथे भुयारी मार्ग बांधणे, पुणे मेट्रोसाठी ४० कोटी रुपये, नदी पुनरुज्जीवन प्रकल्पासाठी २७० कोटी रुपयांची तरतूद केली आहे. बिंदू माधव ठाकरे चौकातील उड्डाणपुलासाठी ८ कोटीची तरतूद केली आहे यासाठी भांडवली तरतुदीतून निधी उपलब्ध करून दिला जाणार आहे.
