पुणे- जानेवारी महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यात विमाननगर मधील आय टी कंपनीतील तरुणीवर हल्ला झाल्याच्या घटनेने येथील महिला सुरक्षा विषयक वातावरण ढवळून निघाले असून आता पोलीस आयुक्त अमितेश कुमार यांनी जिथे जिथे महिला कामावर आहेत तिथे तिथे महिला सुरक्षा विषयक SOP लागू करण्याचा निर्णय घेतला आहे. ती जी कंपनी अगर व्यावसायिक पाळणार नाही त्याचेवर कारवाई करण्यात येईल. सध्या दोन महिन्यांच्या कलावधी साठी SOP तयार करण्यात आली असून यावर काही सूचना अगर आक्षेप अगर हरकती आल्यास त्यावर विचार करून आवश्यक वाटल्यास पुन्हा नवीन SOP करण्यात येईल किंवा आहे त्या SOP त बदल करण्यात येतील असे पोलीस आयुक्त यांनी म्हटले आहे.
काय आहे हि SOP
कामाच्या ठिकाणी महिलांची सुरक्षा मार्गदर्शक तत्वे / मानक कार्यप्रणाली (SOP)
प्रस्तावना :-
सर्व प्रकारच्या हिंसाचार आणि भेदभावापासुन मुक्त, सुरक्षित आणि कामाच्या ठिकाणी सुरक्षित वातावरण हे महिलांचे मुलभुत अधिकार ओळखुन या मार्गदर्शक तत्वे मानक कार्यप्रणाली (SOP) चे उद्दीष्ट आहे की, पुणे शहरातील सर्व कामाच्या ठिकाणी महिला कर्मचाऱ्यांची सुरक्षा आणि कल्याण सुनिश्चीत करणे.
प्रमुख तरतुदी : –
१) सुरक्षा समित्यांची स्थापना :
१. १० किंवा अधिक महिला कर्मचारी असलेल्या प्रत्येक आस्थापनाने गहिलांच्या सुरक्षेशी संबंधीत समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी एक अंतर्गत समिती अनिवार्यपणे स्थापन करावी.
२. समितीमध्ये व्यवस्थापनाचे प्रतिनिधी, महिला कर्मचारी आणि महिलांच्या सुरक्षेसाठी नियुक्त अधिकारी यांचा सनावेश असेल.
२) सुरक्षा ऑडिट :
१. पुणे शहरातील सर्व वरिष्ठ पोलीस निरीक्षक यांनी लक्षणीय महिला कामगार असलेल्या आस्थापनांचे नियमीत सुरक्षा लेखापरिक्षण (Security Audit) करावे.
२. पोलीस स्टेशनस्तरावर वरिष्ठ पोलीस निरीक्षक व चौकी प्रभारी अधिकारी यांच्यासह अशा आस्थापनांचे एच. आर. (H.R.) प्रमुख अणि सुरक्षा प्रमुख यांचे व्हॉट्सअॅप ग्रुप्स तयार करावेत.
३. भौतिक सुरक्षा उपायांचे ऑडीट (प्रकाश, सीसीटीव्ही कव्हरेज, प्रवेश नियंत्रण) करावे, आपत्कालीन प्रतिसाद प्रोटोकॉल आणि कर्मचाऱ्यांसाठी जागरुकता कार्यक्रमांचे आयोजन करतील.
३) प्रवेश नियंत्रण :
१. कामाच्या ठिकाणी सुरक्षितता सुनिश्चित करण्यासाठी क्ष-किरण बॅग स्कॅनर डी.एफ.एम.डी., इत्यादी उपकरणांचा वापर प्रवेश नियंत्रण साठी करावा.
२. अशा कंपन्यांच्या व्यवस्थापनाद्वारे महिलांची सुरक्षितता सुनिश्चित करण्यासाठी उपयुक्त ठिकाणे (vantage points), अंधार असलेल्या गल्ल्या, पाकींगची जागा या ठिकाणांची अचानकपणे तपासणी केली जाईल.
४) संवाद आणि सहयोग :
१. जलद संवाद सुलभ करण्यासाठी आणि सुरक्षिततेच्या समस्यांना समन्वयीत प्रतिसाद देण्यासाठी कंपनी सुरक्षा प्रमुख आणि एच.आर. (H.R.) प्रमुख यांच्या व्हॉट्सअॅप ग्रुपची स्थापना करण्यात यावी. वरिष्ठ पोलीस निरीक्षक यांनी खात्री करणे आवश्यक आहे की प्रतिसाद जलद आहे आणि समस्यांचे त्वरीत निराकारण केले जाईल.
२. ज्या कंपन्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात महिला वर्ग काम करीत आहे अशा कंपन्यांची माहिती घेणेबाबतची कार्यवाही पोलीस उप आयुक्त, गुन्हे यांनी घेतली आहे. तसेच पोलीस उप आयुक्त / सहाय्यक पोलीस आयुक्त यांचे मार्फतीने माय सेफ पुणे (My Safe Pune) अॅपचे देखरेखीखाली क्युआर कोड आधारित बिट मार्शल गस्त तैनात करण्यात येणार आहे.
५) सीसीटीव्ही पाळत ठेवणे :
१. सहाय्यक पोलीस आयुक्त यांनी सहाय्यक पोलीस आयुक्त (Wireless), आयटी टिम्स आणि स्थानिक पोलीस स्टेशनचे कर्मचारी यांच्या समन्वयाने सर्व आस्थापनांच्या सीसीटीव्ही कव्हरेजबाबत सर्वसमावेशक तपासणी करतील, प्रवेश/निर्गमन क्षेत्र, पार्कीग परिसर आणि सामान्यांच्या आसपासच्या उपयुक्त ठिकाणे (vantage points) यावर विशेष लक्ष केंद्रित करतील
अंमलबजावणी :-
या निर्देशांच्या तरतुदींचे पालन न करणे हे बेपर्वाईचे कृत्य आणि अधिकृत आदेशांचे पालन न करणे मानले जाईल.
ही मार्गदर्शक तत्वे ६० दिवसांच्या कालावधीसाठी तात्पुरती जारी केली जात आहेत. या संदर्भात सूचना/आक्षेप कंपनी किंवा नियोक्त्याद्वारे किंवा सार्वजनिक सदस्याद्वारे ईमेल आयडीः वर किंवा पोलीस आयुक्त कार्यालय, पुणे येथे सादर केले जाऊ शकतात. सूचना/आक्षेपांचा योग्य विचार केला जाईल आणि आवश्यक असल्यास आवश्यक ते फेरबदल केले जातील.
