‘हॅलो, तुम्ही सगळे कसे आहेत? गेल्या वर्षी फेब्रुवारीत तुम्ही सिडनीला आमच्या घरी होतात आणि आपण सगळ्यांनी खूप धमाल केली होती.’ झमीर भाई आणि हेतल भाभीचा आपुलकीने चौकशी करणारा फोन आला. त्यांच्या बरोबर गप्पांमध्ये आम्हीही रमून गेलो, आणि हृदयाच्या कप्पात जपलेल्या आठवणी पुन्हा उमलून आल्या. ऑस्ट्रेलियाच्या आमच्या ट्रीपला बघता बघता एक वर्ष पूर्ण झालं! २०१९च्या आक्टोबरमध्ये आम्ही ठरवलं होतं की २०२०च्या फेब्रुवारीमध्ये ऑस्ट्रेलियाला म्हणजेच मेलबर्नला भावाकडे जायचं. खरंतर आधी मी, माझा मुलगा आणि ज्योती ताई (माझी आत्येबहीण) असे तिघेच जाणार होतो; पण मग सासूबाई आणि नवरोबाही तयार झाले. इतक्या लांब इतका खर्च करून जाणार तर फक्त मेलबर्न न बघता ३-४ दिवसांसाठी सिडनीलाही जायचं नक्की झालं. सिडनीला कुणी नातेवाईक नव्हते त्यामुळे तिथे कुठे राहायचे, हॉटेल्स किंवा होम स्टे कसे आहेत याची माहिती काढायचे ठरवले. ओमकारने सांगितले, ‘आई, आपल्या सोसायटीत माझा जो मित्र राहायचा- हेमांग बारोट, त्याचा चुलत भाऊ देवांग सिडनीला राहतो. त्याला मी सगळी माहिती विचारतो.’ देवांग सुट्टीत बऱ्याचदा हेमांगकडे राहायला यायचा, त्यामुळे ओमकारशी बऱ्यापैकी गट्टी झाली होती.
ऑस्ट्रेलियाला जायचे ठरल्यावर मग तिकीट, व्हिसासाठी जोमाने तयारीला लागलो. काही दिवसांनी ओमकारने सांगितले – आई, माझे देवांगशी बोलणे झाले. तो म्हणाला की हॉटेल्स आणि होम स्टेबद्दल काही जास्त माहिती नाही. मी घरी विचारून सांगतो पण तुम्ही आमच्याच घरी या. इकडे देवांग आणि ओमकारचे नेहमीप्रमाणे चॅटिंग सुरूच होते. सिडनीला बघण्यासारखी प्रेक्षणीय स्थळे कोणती आहेत, कुठले बुकिंग ऑनलाईन होते का…आम्हीही आमच्या परीने माहिती काढत होतोच. हॉटेल्स ऐवजी होम स्टेचा पर्याय रास्त वाटत होता. मध्यंतरीच्या काळात देवांगनेही घरी आईबाबांना सांगितले होते की दहिसरहून ओमकार भाई आणि त्याची फॅमिली येत आहे. ते ऐकून त्याच्या आईने म्हणजेच हेतल भाभीने ‘त्यांना आपल्याकडेच यायला सांग’ असे सुचवले. आणि एक दिवस हेतल भाभीचाच मला समोरून फोन आला…’भाभी तुम्ही सगळे येत आहात असे कळले आहे. देवांगला तर खूप आनंद झाला आहे. ओमकारभाई सोबत वेळ घालवायला मिळणार म्हणून. सिडनीला तुम्ही सगळे आमच्याचकडे राहायला या.’ पहा ना, कुठलही नातं नाही, ओळखपाळखही नाही खूप वर्षांची…तरीही भाभी अगत्याने बोलावत होत्या. ‘आम्ही एक-दोन नाही तर पाच जण येणार आहोत; त्यामुळे राहायला येणे शक्य होणार नाही. पण आम्ही तुम्हाला भेटायला नक्की येऊ’ असं मी त्यांना कळवले. सिडनीला तीन दिवस वास्तव्य करणार असल्याने निलेशने (माझ्या भावाने) होम स्टे बुक केले. ऑस्ट्रेलियाला निघण्याचा दिवस जसजसा जवळ येऊ लागला तसे ओमकार देवांगला अपडेट देत राहायचा. हेतल भाभीशी सुद्धा फोनवर बोलणे व्हायचे. त्यांच्याशी बोलताना परकेपणा जाऊन आता जवळीक निर्माण झाली होती. फोनवर नेहमी – आमच्या घरीच या. आपले घर असताना तुम्ही दुसरीकडे राहाणार हे बरोबर वाटत नाही…असंच म्हणायच्या. बोलणं अत्यंत लाघवी आणि आपुलकीचं. शेवटी हो नाही हो करता करता आम्ही होम स्टेचं बुकिंग कॅन्सल केलं आणि हेतल भाभीच्या घरी राहायला जायचं ठरवलं.
४ फेब्रुवारीला आमची मुंबईहून फ्लाईट होती मुंबई-हाँगकाँग आणि नंतर हाँगकाँग-सिडनी. सिडनीला आम्ही ६ फेब्रुवारीला पोहोचणार होतो. त्यावेळी करोनाने जगभर नुकताच शिरकाव केला होता. आमचाही प्रवास आता कॅन्सल होतो की काय अशी धाकधूक होती. करोनामुळे हाँगकाँगला ट्रान्झिट व्हिसा घेऊन बाहेर जाता येणार नव्हते. त्यामुळे तब्बल १२ तास हाँगकाँग एअरपोर्टवर काढणं म्हणजे एक दिव्यच होतं. मुंबईहून प्रवास सुखरूप चालू झाला. हाँगकाँगवर मात्र करोनाचं सावट होतं. सगळेच मास्कधारी ना! त्यात आमची फ्लाईट अजून ४ तास उशिरा म्हणजे १६ तासाने टेक ऑफ झाली. हेतल भाभी, झमीर भाई, माझा भाऊ निलेश सगळेच आमच्या संपर्कात होते. झमीर भाई आणि देवांग आम्हाला एअरपोर्टवर घ्यायला येणार होते. आम्हाही सगळे उत्सुक होतो त्यांना भेटायला.
६ फेब्रुवारीला आमची फ्लाईट सकाळऐवजी दुपारी सिडनीला लँड झाली त्यामुळे झमीर भाईंना काही यायला मिळाले नाही. पण फोन करून त्यांनी दिलगिरी व्यक्त केली. टॅक्सीने आम्ही त्यांच्या सिडनीच्या घरी पोहोचलो. बंगल्याशी स्वागत करायला देवांग उभाच होता. हेतल भाभीना ऑफिसला जायला लागल्यामुळे त्या आम्हा सगळ्यांचे जेवण करून गेल्या होत्या. आम्हाला स्वतंत्र बेडरूम दिल्या होत्या, एवढंच नाही तर फाईव्ह स्टार हॉटेलसारखी आमची बडदास्त ठेवली होती. प्रत्येकाला टॉवेल, नॅपकिन, शाम्पू, टूथपेस्ट, डव सोप…असे पाच जणांचे पाच सेट तयार करून ठेवले होते! दुपारचे ३ वाजले होते. आमचे सगळे आवरून झाले होते, खूप भूकही लागली होती. झमीर भाई तोवर घरी आले होते. जेवण सगळं साग्रसंगीत केलं होतं, तेही आवडनिवड लक्षात घेऊन. (तरीच भाभी फोनवर आधी विचारात होत्या की तुम्हाला कुठल्या कुठल्या भाज्या आवडतात, तिखट आवडतं की गोड…या चौकशी मागचं कारण तेव्हा कळलं). जेवायला बसलो तेवढ्यात हेतल भाभीही धावतपळत ऑफिसमधून आल्या आणि त्या माऊलीने आम्हाला गरमगरम पोळ्या करून वाढल्या( *अगदी दहिसरला असल्यासारखं वाटलं!).* आमच्यातील संकोच जाऊन आता आम्ही छान रुळलो होतो. क्षणभरही वाटले नाही की यांच्याशी प्रत्यक्ष काही तासांपूर्वीच ओळख झाली आहे. छान गप्पा मारण्यात तो दिवस संपला ते पुढल्या दिवशीचं प्लॅनिंग करूनच. आमच्यासाठी हेतल भाभी आणि झमीर भाई दोघांनीही सुट्टी घेतली होती. देवांग तर जाम खूष होता.
दुसऱ्या दिवशी सिडनीतील काही प्रेक्षणीय स्थळांना भेट देणार होतो. त्यादिवशी पाऊस आणि वाराही खूप होता. झमीर भाई, देवांग आणि दिव्या तिघंही आमच्या दिमतीला होते. पूर्ण दिवस सिडनी फिरून आलो. त्यादिवशी सासूबाईंची तब्येत थोडी बिघडली होती. हेतल भाभीने मायेनं त्यांची चौकशी केली आणि त्यांना काय हवं नको ते पाहिलं, त्यांची काळजी घेतली.
तिसऱ्या दिवशी सिडनीपासून थोड्या लांबच्या ठिकाणांना भेट द्यायचं ठरलं होतं. सगळेच आमच्या बरोबर आले होते, वाटेत खाण्यापिण्याचे सर्व पदार्थ घेऊन. एवढंच नाही, तर गोड पदार्थ खायची सवय माहीत असल्यामुळे रसमलाईसाठी बाउल, चमचे असा सगळा खाशी जामानिमा आमच्यासाठी होता. त्यांच्याशी बोलताना कुठेच आता परकेपणा किंवा संकोच नव्हता. माझ्या सासूबाईंना गुजराती येत नसले तरी त्या हिंदीतून त्यांच्याशी छान गप्पा मारत होत्या. त्यांच्या सोबतीतील ते मंतरलेले तीन दिवस कसे निघून गेले ते कळलंच नाही.
परदेशात आपल्या नात्यागोत्याचे नसून सुद्धा त्यांच्या अगत्यशील पाहुणचाराने आम्ही सगळेच खूप भारावून गेलो. त्या चौघांनीही आम्हाला क्वालिटी टाइम दिला, जो हल्ली आपण आपल्या माणसांसाठी फारसा देऊ शकत नाही. नात्याच्या, जातीधर्माच्या आणि भाषेच्या पलीकडलं हे नातं होतं ऋणानुबंधाचं! त्यांच्याकडील वास्तव्यात आम्ही सगळ्यांनी ते अनुभवलं.
हो, तिथून निघताना पावलं जड झाली होती. साश्रूपूर्ण नयनांनी आम्ही एकमेकांचा निरोप घेतला. ‘अतिथि देवो भव:’ म्हणजे काय ते खऱ्या अर्थाने आम्हाला जाणवलं.
© पूर्णिमा नार्वेकर, दहिसर