‘नवीन वर्षाची डायरी हवी आहे का कुणाला?’ परेशचा प्रश्न पूर्ण व्हायच्या आतच ‘मला हवी आहे’ असे मी एका दमात सांगून टाकले.
नवीन वर्षाच्या या डायरीचं सामान्यतः सर्वांनाच अप्रूप असतं. बाजारातही वेगवेगळ्या प्रकारच्या डायऱ्या साधारण दिवाळीच्या आधीपासूनच विकायला येतात. त्या डायऱ्यांचे प्रकारही किती – पॉकेट डायरी, प्लेन डायरी, एक्झिक्युटिव्ह डायरी, बिझनेस डायरी, इंजिनिअर डायरी, स्टडी डायरीपासून ते वेगवेगळ्या प्लॅनरपर्यंत, निरनिराळ्या साईझमध्ये उपलब्ध. . दिवाळीला कॉर्पोरेट सेक्टरमध्ये गिफ्ट म्हणून बऱ्याच कंपन्या डायरीही देतात.
स्टेशनरी मार्टमध्ये गेले की या डायऱ्या चाळून बघण्यात खूप मजा असते. डायरीची साईझ, त्याचं कव्हर आणि आतील पानं या सगळ्यांचं कुतूहल आणि आकर्षण. काही डायऱ्या खूपच साध्या असतात तर काही अत्यंत सुबक आणि सुंदर असतात. काही डायऱ्या गुलाबी पानांच्या सजलेल्या तर काही ताम्रपत्राच्या कागदासारख्या. डिझाइनर डायऱ्यांची बातच काही और असते. डायरीच्या प्रत्येक पानावर तारीख आणि वार लिहिलेला असतोच. सगळ्या वारांना पूर्ण पान पण रविवार असला की बऱ्याचदा फक्त अर्धं पान!…(रविवारी कोणी डायरीत लिहीत नाही का? हा प्रश्न आजही मला पडतो). प्रत्येकाला काही ना काही कारणासाठी डायरी लागतेच की. रोजनिशी, रोजचा खर्च, महत्त्वाच्या नोंदी, टेलिफोन नंबर, पत्ते आणि अजून बरंच काही…साहित्यिकांसाठी तर या डायरीचे महत्त्व खासच, जगावेगळं.
नवीन वर्ष आणि त्या निमित्ताने मिळणारी डायरी हा माझ्यासाठी अत्यंत जिव्हाळ्याचा विषय, तोही अगदी लहानपणापासून. दरवर्षी २-३ तरी डायऱ्या बाबा अन् काकांना मिळायच्या, त्यात विमा कंपनीची हमखास डायरी असायची…ती डायरी आकाराने आणि जाडीने बऱ्यापैकी मोठी असायची. कधी माझ्या वाट्याला यायची तर कधी भावाच्या. पण कुठली तरी डायरी दरवर्षी मिळायचीच. मग कधी नातेवाईकांचे पत्ते लिहिण्यासाठी तर कधी महत्त्वाच्या काही गोष्टी लिहिण्यासाठी किंवा अभ्यासासाठी उपयोग व्हायचा. आजोबा त्यांच्या डायरीत रोजचा खर्च लिहायचे. विशेष म्हणजे आजोबांकडे आणखी एक डायरी असायची – ज्यात सगळे नातेवाईक आणि ओळखीच्या खास लोकांच्या जन्मकुंडलीचे टिपण लिहिलेलं असायचं. दरवर्षी मला मिळालेली डायरी भरून जायची अशातला काही भाग नव्हता, पण तरीही दरवर्षी नवीन डायरी मात्र हवी असायची. मग छोटी पॉकेट डायरी का होईना ती मिळाली तरी भारी आनंद व्हायचा. त्यात मैत्रिणींचे पत्ते आणि फोन नंबर लिहून ठेवलेले असायचे. नकळत त्या डायरीशी जिव्हाळ्याचे नाते जुळायचे. आजही जुन्या बऱ्याच डायऱ्या जपून ठेवलेल्या आहेत त्यातील आठवणी आणि पिंपळपानही.
पूर्णिमा नार्वेकर, दहिसर