- किचकट अर्ज प्रक्रियेमुळे बॅंकांनी मोठ्या संख्येने संभाव्य ग्राहक गमावल्याचे उघड, अर्ज पूर्ण भरण्यापूर्वीच दहापैकी सातजण प्रक्रियेतून बाहेर
- कर्जविषयक दोन तृतीयांश अर्ज मंजूर होण्यास लागतात तीन किंवा अधिक दिवस, त्यामुळे ग्राहकांच्या मानसिकतेवर परिणाम
- अधिग्रहण रूपांतरण वाढवणे, ग्राहकांचा उत्कृष्ट अनुभव तयार करणे, फसवणूक रोखणे आणि प्रक्रियेतील कार्यक्षमतेस चालना देणे यास बॅंकांचे सर्वोच्च प्राधान्य
मुंबई– भारताची वाढती पत अर्थव्यवस्था आणि त्वरित व सुलभ डिजिटल अॅप्लिकेशनच्या अनुभवाची ग्राहकांची मागणी यांच्याबाबत ‘ट्रान्सयुनियन’ने आज नवीन माहिती प्रसिद्ध केली. कर्जांसाठीचे अर्ज खूपच किचकट व वेळखाऊ असतात, अर्जदारांना अनेक पातळ्यांवर विविध प्रकारची माहिती त्यांत भरावी लागते व आपल्या ओळखीचे पुरावे सतत जोडावे लागतात. मुळात फसवणुकीचे प्रकार टाळण्यासाठी बॅंकांनी कडक नियम बनविले असून अर्जांची मानवी पडताळणी करण्याचे धोरण आखले आहे. त्यामुळे अर्ज भरण्याच्या प्रक्रियेबाबत ग्राहकांच्या ज्या अपेक्षा असतात, त्यांपासून या बॅंका दूर गेलेल्या आहेत, असे ‘ट्रान्सयुनियन’च्या एका संशोधनातून दिसून आले आहे.
या आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी, ‘ट्रान्सयुनियन’ने ‘ट्रान्सयुनियन सीमलेस ऑनबोर्डिंग’ ही सुविधा सुरू केली आहे. यातून अर्जप्रक्रिया जलद व सुलभ होऊन बॅंका व ग्राहक या दोहोंची मोठी सोय होऊ शकते. ग्राहकाचे डिजिटल खाते उघडण्याची ही प्रक्रिया आहे. अर्ज भरण्याची क्रिया अतिशय सुरळीत बनवून, त्यात ग्राहकाचा समाधानकारक सहभाग वाढवून त्याची ती प्रक्रिया त्वरीत पूर्ण करण्यासाठी या सुविधेमध्ये विशेष तरतुदी केलेल्या आहेत. त्याचवेळी ग्राहकाची खरी ओळख पटवून घेण्यास, फसवणूक रोखण्यास, ग्राहकांबाबत पुरेसा भरवसा देण्यात आणि कर्जमंजुरीबाबत त्वरीत निर्णय घेण्यात ही सुविधा बॅंकांना मदत करते. यामुळे देशात प्रथमच एक खरीखुरी ‘ऑनबोर्डिंग’ सुविधा निर्माण झाली आहे.
पत उद्योगासमोरील ऑनबोर्डिंगविषयक अडचणींचे आकलन करण्यासाठी, ‘ट्रान्सयुनियन’ने अलीकडेच भारतातील पत अर्ज मंजूर होण्यास लागणार्या वेळेचे विश्लेषण केले. या विश्लेषणातून पुढील बाबी दिसून आल्या :
- क्रेडिट कार्डः क्रेडिट कार्डासाठीचे 86 टक्के अर्ज मंजूर होण्यास एका दिवसापेक्षा जास्त कालावधी लागतो, त्यापैकी जवळजवळ 60 टक्के अर्जांच्या मंजुरीसाठी 3 दिवसांपेक्षा अधिक कालावधी लागतो.
- वैयक्तिक कर्ज: वैयक्तिक कर्जाचे 77 टक्के अर्ज मंजूर होण्यास एका दिवसापेक्षा जास्त कालावधी लागतो, त्यापैकी 58 टक्के अर्ज मंजुरीस 3 किंवा त्यांपेक्षा दिवसांचा वेळ लागतो.
- दुचाकी कर्जे: दुचाकीसाठी कर्जांच्या 91 टक्के अर्जांना मंजुरी मिळण्यास एका दिवसापेक्षा जास्त कालावधी लागतो. त्यापैकी 65 टक्के अर्जांना 3 दिवसांपेक्षा अधिक कालावधी लागत असल्याचे उघड.
- कार कर्जे: कारखरेदीसाठीची 87 टक्के कर्जे मंजूर होण्यास एका दिवसापेक्षा जास्त कालावधी लागतो, त्यापैकी 64 टक्के अर्जांना 3 दिवसांपेक्षा जास्त वेळ लागतो.
या निष्कर्षांविषयी बोलताना ‘ट्रान्सयुनियन आशिया’चे अध्यक्ष सतीश पिल्लई म्हणाले, “जलद आणि व्यक्तिगत सेवा पुरविणाऱ्या एखाद्या अर्ज पडताळणी प्रक्रियेची ग्राहकांची मागणी वाढत आहे. एका दिवसात कर्जासाठीचा अर्ज मंजूर होत असल्याची सुधारणा आम्ही गेल्या अनेक वर्षांत पाहिल्या असल्या, तरी एकंदरीतच या जलद प्रक्रियेचे प्रमाण फारच कमी आहे. दरमहा सुमारे 2.2 कोटी ग्राहक पतपुरवठ्याच्या संधी शोधत असताना, खरे तर या कर्ज मंजुरीच्या प्रक्रियेत आमूलाग्र सुधारणा होणे गरजेचे आहे. बॅंकांनी डिजिटल परिवर्तनाचा मार्ग शोधला पाहिजे. बॅंकांनी, पतपुरवठा करणाऱ्या कंपन्यांनी स्पर्धात्मक राहून ग्राहकांच्या वाढत्या मागण्या आणि अपेक्षांची पूर्तता करणे आवश्यक आहे.’’
‘ट्रान्सयूनियन’च्या संशोधनात ग्राहकांच्या वर्तणुकीचा कलही दिसून आला आहे. कर्जाचा अर्ज फारच मोठा असल्याने, त्यात भरावयाची माहिती जास्त असल्यामुळे, अर्ज भरण्यासाठी संबंधित बॅंकेच्या कार्यालयात जावे लागत असल्यामुळे किंवा अर्ज टपालाने पाठवावा लागत असल्यामुळे सुमारे 79 टक्के अर्जदार ही प्रक्रिया अर्धवटच सोडून देतात. ग्राहकांना ‘ऑनबोर्डिंग’ करण्यात यशस्वी होण्यासाठी, बॅंकांना जोखीम व्यवस्थापित करतानाच अर्ज भरण्याची प्रक्रिया सुव्यवस्थित करणे आणि आधुनिकीकरण करणे आवश्यक आहे. आपली कार्यक्षमता वाढवणे, नवीन ग्राहक मिळवणे आणि बनावट खाती उघडली जाण्याचा धोका कमी करणे या तीन महत्त्वाच्या बाबींना बॅंकांनी अजूनही प्राधान्य द्यायला हवे, असे ‘ट्रान्सयुनिय़न’च्या अभ्यासातून दिसून आले आहे.
पिल्लई पुढे म्हणाले, “ग्राहक मिळवण्याचा आणि त्याचे समाधान करण्याचे काम हे बहुतेक वेळा कठीण स्वरुपाचे वाटू शकते. बॅंका या अनेकदा आपल्या नेहमीच्या कार्यपद्धतीवर किंवा एकापेक्षा अधिक यंत्रणांवर अवलंबून राहतात. या परंपरांचे पालन करणे किंवा नवीन प्लॅटफॉर्म विकसित करणे यातील एक पर्याय त्यांना निवडावा लागतो. ‘ट्रान्सयुनियन सीमलेस ऑनबोर्डिंग’च्या माध्यमातून त्यांना असा एकच कोणतातरी पर्याय निवडण्याची गरज राहात नाही. ग्राहकांची आवश्यक ती सर्व प्रकारची माहिती एकत्र करून तिचे विश्लेषण सोप्या पद्धतीने करण्यासाठी ही एकच यंत्रणा त्यांना वापरता येईल. त्यातून ग्राहकाची खरी ओळख, फसवणूक टाळण्यासाठीची सावधगिरी, त्वरीत निर्णय घेता येण्याजोगी सोपी पद्धत आणि ग्राहकाला सहज व त्वरीत कर्जवितरण हे संपूर्ण सोल्युशन ‘सीमलेस ऑनबोर्डिंग’मधून बॅंकांना मिळते. ही यंत्रणा बॅंकांच्या अधिकाऱ्यांना सहज चालवता येण्याजोगी व प्लग अन्ड प्ले या स्वरुपाची आहे.’’
‘ट्रान्सयुनियन सीमलेस ऑनबोर्डिंग’मुळे, भारतातील पत उद्योग हा डिजिटल, सुव्यवस्थित ऑनबोर्डिंग प्रक्रियेद्वारे 2.2 कोटी संभाव्य ग्राहकांपर्यंत महिन्यात पोहोचू शकेल, ज्यामुळे हे ग्राहक आपल्या पसंतीचा अनुभव घेऊ शकतील. अर्जामध्ये कमी माहिती भरता येणे, प्रत्यक्ष कागदपत्रे अत्यंत कमी प्रमाणात सादर करावी लागणे वा ती दाखलच करण्याची गरज नसणे, अर्ज पूर्ण करण्यासाठी अतिशय कमी वेळ लागणे हा अनुभव ग्राहकांना यातून मिळेल. या नव्या ‘सोल्यूशन’ची ग्राहक-अनुकूल रचना आणि अतिशय नावीन्यपूर्ण क्षमता यामुळे भारतात एक प्रकारची क्रांती आलेली आहे. गोपनीयता आणि सुरक्षिततेशी कोणतीही तडजोड न करता ग्राहक कधीही एका ठिकाणी बसून एक संपूर्ण सुरळीत व समाधानकारक अनुभव घेऊ शकतो.
‘ट्रान्सयुनियन सीमलेस ऑनबोर्डिंग’ची वैशिष्ट्ये –
त्वरीत ओळख पडताळणी
‘बायोमेट्रिक्स’ आणि ‘एन्क्रिप्शन’मध्ये नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर. अर्जदार स्वहस्ते मजकूर प्रविष्ट करण्याऐवजी दस्तऐवजांचे आणि चेहऱ्याचे सुरक्षितपणे स्कॅनिंग करू शकतात, त्यातून त्यांच्या वेळेची व श्रमाची बचत.
ओळख पडताळणीसाठी विविध स्वरुपाची आकडेवारी
ग्राहकांची ओळख स्थापित करण्यासाठी त्यांच्या वैयक्तिक आणि डिजिटल डेटाचे भव्य नेटवर्क उपलब्ध.
फसवणुकीपासून मोठे संरक्षण
कठोर नियमांचे पालन करताना जोखीम कमी करण्यास मदत करणारी ‘ट्रान्सयुनियन’ची फसवणूकविरोधी यंत्रणा ही वास्तविक वेळात कार्य करण्यास सक्षम.
ग्राहक-स्नेही पडताळणी
पूर्णपणे ग्राहक सानुकूलित, सुरळीत प्रमाणीकरण, प्रत्येक टप्प्यावर सुरक्षित असा अर्ज भरण्याचा ग्राहकाला अनुभव.
कर्ज व त्यातील जोखीम यांबाबत योग्य निर्णय
कर्जाबाबतची ग्राहकाची क्षमता, त्यातील जोखीम यांचे मूल्यांकन करून ‘अंडररायटिंग’च्या अंमलबजावणीस स्वयंचलितपणे मदत.
पूर्वपात्रता आणि सानुकूल प्रस्ताव देण्याची क्षमता
ग्राहकाच्या अर्जाचे तपशीलवार मूल्यांकन करण्यापूर्वी त्याला पूर्व पात्रतेबाबतचा प्रस्ताव देणे, त्याला अर्जप्रक्रियेतून बाहेर जाऊ न देणे व अंतिमतः त्याच्या कर्ज प्रकरणाला चालना देणे याची क्षमता.
व्यवसायाची स्वयंचलित प्रक्रिया
स्वतः हाताने अर्ज भरत बसणे व वेळखाऊ माहिती लिहिणे ही क्रिया कमी करून दस्तऐवज दाखल करण्याची, स्वाक्षरीची व संमतीची प्रक्रिया स्वयंचलित करणे.
वास्तविक वेळेत प्रक्रियेची पूर्तता
क्रेडिट कार्ड किंवा वैयक्तिक कर्जांविषयीच्या अर्जांची पूर्तता वास्तविक-वेळेत होऊन अधिक समाधानकारक अनुभव प्रदान. शिल्लक हस्तांतरण किंवा कर्ज एकत्रीकरणासारखे प्रस्ताव ग्राहकाला सादर करून विक्री वाढवण्याची क्षमता.